نام کتاب : فرهنگ قرآن نویسنده : امامی، عبدالنبی جلد : 1 صفحه : 414
فی
قوله تعالی: «وَ أَنْ تَعْفُوا أَقْرَبُ لِلتَّقْوی ، [1] فرموده: اگر شما
گذشت کنید، به پرهیزگاری نزدیکتر است، و بعد از تفسیر و تحلیلی از جمله
قبل، در ذیل قوله: «وَ أَنْ تَعْفُوا أَقْرَبُ لِلتَّقْوی ، میفرماید: این
جمله حکم دیگری را در مورد مرد و وظایف انسانی او بیان میکند، و آن،
اینکه بهتر این است که مرد گذشت نشان دهد، و اگر تمام مهر را پرداخته،
چیزی پس نگیرد، و اگر نپرداخته، همه آن را بپردازد، و از نیمی که حقّ اوست،
صرفنظر کند. این جمله از آیه میفرماید: «عفو و گذشت مرد در این زمینه،
به پرهیزگاری نزدیکتر است.»؛ چه اینکه دختر و زنی که بعد از عقد و پیش از
عروسی از شوهر خود جدا میشود، با مشکلاتی از نظر اجتماعی و روانی مواجه
میگردد، و مسلّم است که گذشت مرد و پرداخت تمام مهر، میتواند مرهمی بر
جراحات آنها بگذارد. [2] همینطور فی قوله تعالی: «وَ تَعاوَنُوا عَلَی
الْبِرِّ وَ التَّقْوی ، [3] زیر عنوان: «لزوم تعاون و همکاری در نیکیها»،
ضمن شرحی در مورد قوله: «الْبِرِّ وَ التَّقْوی ، چنین فرموده: جالب
توجّه اینکه «برّ» و «تقوا» هر دو در آیه فوق با هم ذکر شدهاند، که یکی
جنبه اثباتی دارد و اشاره به اعمال مفید است، و دیگری جنبه نفی دارد و
اشاره به جلوگیری از اعمال خلاف میباشد، و به این ترتیب، تعاون و همکاری
باید هم در دعوت به نیکیها، و هم در مبارزه با بدیها انجام گیرد. [4] فی
قوله تعالی: «وَ لِباسُ التَّقْوی ذلِکَ خَیْرٌ»، [5] در معنای آن فرموده:
لباس پرهیزگاری و تقوا از آن هم بهتر است، و در تفسیر آن، شرحی اینچنین
ذکر نموده. تشبیه تقوا و پرهیزگاری به لباس، تشبیه بسیار رسا و گویایی است؛
زیرا همانطور که لباس هم بدن انسان را از سرما و گرما حفظ میکند، و هم
سپری است در برابر بسیاری از خطرها، و هم عیوب جسمانی را میپوشاند، و هم
زینتی است برای انسان، روح تقوا و [1]. بقره/ 237. [2]. تفسیر نمونه، ج 2، ص 145. [3]. مائده/ 2. [4]. تفسیر نمونه، ج 4، ص 253. [5]. اعراف/ 26.
نام کتاب : فرهنگ قرآن نویسنده : امامی، عبدالنبی جلد : 1 صفحه : 414