(3) [قسمت داخل پرانتز در رساله آيات عظام: گلپايگانى، خوئى، تبريزى و صافى نيست]

زنجانى: مسأله كسى كه براى كفّارۀ يك روز، شصت فقير را طعام مى‌دهد نمى‌تواند همان مقدار را بين كمتر از شصت نفر تقسيم كند؛ ولى مى‌تواند براى هر يك از عيالاتِ فقير، اگر چه صغير باشند، يك مد ديگر به آن فقير بدهد.

سيستانى: مسأله كسى كه بايد براى كفاره يك روز شصت فقير را طعام بدهد، اگر به تمام شصت نفر دسترسى دارد نمى‌تواند عدد را كم كند ولى همان مقدار كفاره بدهد مثلاً به سى نفر هر كدام دو مُد طعام بدهد و به آن اكتفا كند، ولى مى‌تواند براى هر فرد از عيال فقير اگر چه صغير باشند يك مُد به آن فقير بدهد، و فقير به وكالت از عائله يا ولايت بر آنها اگر صغير باشند قبول نمايد و اگر نتواند شصت نفر فقير را پيدا كند و مثلاً فقط سى نفر را پيدا كند مى‌تواند به هر كدام دو مُد طعام بدهد ولى بنا بر احتياط واجب هر گاه تمكن پيدا كرد به سى نفر فقير ديگر نيز يك مُد بدهد.

[مسأله 1687 كسى كه قضاى روزۀ رمضان را گرفته]

مسأله 1687 كسى كه قضاى روزۀ رمضان را گرفته، اگر بعد از ظهر عمداً كارى كه روزه را باطل مى‌كند انجام دهد، بايد به ده فقير هر كدام يك مد كه تقريباً ده سير است طعام بدهد (1) و اگر نمى‌تواند بنا بر احتياط واجب بايد سه روز پى‌درپى روزه بگيرد (2) .

(1) سيستانى: بايد به ده فقير هر كدام يك مد طعام بدهد. .

(2) خوئى، گلپايگانى، تبريزى، سيستانى، صافى، فاضل: اگر نمى‌تواند سه روز روزه بگيرد. (فاضل: و بنا بر احتياط مستحب شصت فقير را طعام بدهد) .

اراكى، مكارم: اگر نمى‌تواند بايد سه روز (مكارم: پى‌درپى) روزه بگيرد.

زنجانى: مسأله كسى كه قضاى روزۀ ماه رمضان را گرفته، اگر از شب نيت روزه كرده و پيش از ظهر عمداً كارى كه روزه را باطل مى‌كند انجام دهد، و يا اين كار را بعد از ظهر انجام دهد چه از شب نيت روزه كرده باشد يا نه بايد به ده فقير هر كدام يك مد طعام بدهد يا آنها را سير كند، و اگر نمى‌تواند سه روز روزه بگيرد.

بهجت: مسأله كسى كه قضاى روزۀ ماه رمضان گرفته است، در صورت وسعت وقت پيش از ظهر مى‌تواند افطار كند و آن قضا را در وقت ديگرى انجام دهد ولى افطار بعد از ظهر حرام است، و اگر بعد از ظهر افطار كند بايد كفاره بدهد و كفارۀ او اطعام ده فقير و در صورت عدم توانايى سه روز روزه گرفتن است.

جاهايى كه فقط قضاى روزه واجب است

[مسأله 1688 در چند صورت فقط قضاى روزه بر انسان واجب است]

مسأله 1688 در چند صورت (1) فقط قضاى روزه بر انسان واجب است (2) و كفاره واجب نيست: اول: آن كه روزه دار در روز ماه رمضان عمداً قى كند (3) . دوم: آن كه در شب ماه رمضان جنب باشد و به تفصيلى كه در مسأله [1630]گفته شد تا اذان صبح از خواب سوم (4) بيدار نشود (5) . سوم: عملى كه روزه را باطل مى‌كند به جا نياورد ولى نيت روزه نكند، يا ريا كند،