[مسأله 1431 اگر موقعى برسد كه امام مشغول خواندن تشهد آخر نماز است]

مسأله 1431 اگر موقعى برسد كه امام مشغول خواندن تشهد آخر نماز است چنانچه بخواهد به ثواب جماعت برسد، بايد بعد از نيت و گفتن تكبيرة الاحرام بنشيند و تشهد را با امام بخواند ولى سلام را نگويد (1) و صبر كند تا امام سلام نماز را بدهد (2) ، بعد بايستد و بدون آن كه دوباره نيت كند و تكبير بگويد، حمد و سوره را بخواند (3) و آن را ركعت اول نماز خود حساب كند (4) .

(1) سيستانى: مى‌تواند تشهد را به قصد قربت مطلقه با امام بخواند ولى سلام را بنا بر احتياط واجب نگويد. .

(2) بهجت: و بنا بر احتياط مستحب در اين حال به صورت تجافى بنشيند، كه توضيح آن خواهد آمد. .

(3) زنجانى: حمد را بخواند. .

(4) بهجت: و هم چنين بنا بر أظهر، در غير تشهّد ركعت آخر هم، مى‌تواند چنين كند.

[مسأله 1432 مأموم نبايد جلوتر از امام بايستد]

مسأله 1432 مأموم نبايد جلوتر از امام بايستد و اگر مساوى او هم بايستد اشكال دارد و به احتياط واجب بايد كمى عقب‌تر از امام بايستد (1) ، اگر چه قد او بلندتر از امام باشد كه در ركوع و سجود سرش جلوتر از امام باشد.

(1) اراكى: به طورى كه اعضاء سجده هم عقب‌تر باشد. [پايان مسأله]

گلپايگانى: مسأله مأموم نبايد جلوتر از امام بايستد و اگر مساوى او بايستد اشكال ندارد ولى اگر قدّ او بلندتر از امام است، بنا بر احتياط واجب بايد طورى بايستد كه در ركوع و سجود جلوتر از امام نباشد.

خوئى، زنجانى، تبريزى، صافى: مسأله مأموم نبايد جلوتر از امام بايستد و بنا بر احتياط واجب اگر مأموم يك مرد باشد قدرى عقب‌تر در طرف راست امام بايستد و اگر متعدّد باشند، پشت سر امام بايستند و در صورت اوّل اگر قدّ او بلندتر از امام است بنا بر احتياط واجب بايد طورى بايستد كه در ركوع و سجود جلوتر از امام نباشد.

زنجانى، تبريزى: بنا بر احتياط. .

تبريزى: و بعيد نيست كه جايز باشد با امام برابر بايستد و لو قدّ او بلندتر از امام باشد و اگر متعدّد باشند، پشت سر امام بايستند.

صافى: اگر مأموم يك نفر باشد در طرف راست امام، قدرى عقب‌تر بايستد. .

زنجانى: چنانچه در مسأله [1480]خواهد آمد. .

زنجانى: بنا بر احتياط بايد طورى بايستد كه سر او در ركوع و سجود جلوتر از امام نباشد.

فاضل، نورى: مسأله مأموم نبايد جلوتر از امام بايستد و بنا بر احتياط واجب قدرى عقب‌تر از امام بايستد و چنانچه قامت او بلندتر از امام باشد به طورى كه عقب‌تر از امام مى‌ايستد، امّا در ركوع و سجودش جلوتر از امام باشد اشكال ندارد.