(2) مكارم: و در اثناء راه فهميد كه هشت فرسخ بوده، بايد نماز را شكسته بخواند و اگر تمام خوانده اعاده كند.

(3) گلپايگانى، صافى: يا بعد از رسيدن به مقصد. .

(4) گلپايگانى، صافى: بايد نماز را شكسته بخواند و اگر تمام خوانده دوباره شكسته به جا آورد. [پايان مسأله]

(5) خوئى، فاضل، بهجت، تبريزى، سيستانى، نورى: و اگر تمام خوانده دوباره شكسته به جا آورد. (سيستانى: ولى اگر وقت گذشته لازم نيست قضا نمايد) .

(6) اراكى: بقيه مسأله ذكر نشده.

زنجانى: مسأله كسى كه قصد محل معينى را داشته و يقين دارد سفرش هشت فرسخ نيست، يا شك دارد كه هشت فرسخ هست يا نه، چنانچه در بين راه بفهمد كه مقصد او هشت فرسخ بوده، اگر چه كمى از راه باقى باشد، بايد نماز را شكسته بخواند و اگر تمام خوانده دوباره شكسته به جا آورد، اما اگر مثلاً قصد ملاقات شخصى را داشته و گمان مى‌كرد كه سر هفت فرسخ است، بعد معلوم شود سر هشت فرسخى يا بيشتر است، در اين صورت اگر نمازش را تمام خوانده صحيح است، و بعد از دانستن هم تا قصد مسافرت هشت فرسخى نكرده، نمازش تمام است.

[مسأله 1278 اگر بين دو محلى كه فاصله آنها كمتر از چهار فرسخ است]

مسأله 1278 اگر بين دو محلى كه فاصله آنها كمتر از چهار فرسخ است، چند مرتبه رفت و آمد كند (1) ، اگر چه روى هم رفته هشت فرسخ شود، بايد نماز را تمام بخواند.

(1) بهجت: به نحوى كه به حدّ ترخّص برگردد. .

مكارم: نماز او شكسته نخواهد بود، هر چند روى هم رفته هشت فرسخ و بيشتر شود مگر اين كه عرفاً به او مسافر بگويند و در اين صورت بنا بر احتياط هم نماز را تمام و هم شكسته بخواند.

[مسأله 1279 اگر محلى دو راه داشته باشد]

مسأله 1279 اگر محلى دو راه داشته باشد، يك راه آن كمتر از هشت فرسخ و راه ديگر آن هشت فرسخ يا بيشتر باشد، چنانچه انسان از راهى كه هشت فرسخ (1) است به آنجا برود، بايد نماز را شكسته بخواند (2) و اگر از راهى كه هشت فرسخ نيست برود، بايد تمام بخواند.

(1) زنجانى: يا بيشتر. .

(2) بهجت: و اگر از راه ديگر بدون قصد برگشت برود بايد تمام بخواند.

[مسأله 1280 اگر شهر ديوار دارد]

مسأله 1280 اگر شهر ديوار دارد، بايد ابتداى هشت فرسخ را (1) از ديوار شهر حساب كند و اگر ديوار ندارد بايد از خانه‌هاى آخر شهر حساب نمايد (2) .

(1) بهجت: ابتداى مسافت را. .

(2) فاضل: و در شهرهاى بزرگ خارق‌العاده، در صورتى كه خارج شدن از يك محلّه تا محلّۀ بعدى در نظر عُرف سفر بحساب بيايد ابتداى هشت فرسخ از آخر محلّه محاسبه مى‌شود.

نورى: و در اين موضوع فرقى ميان شهرهاى نسبتاً بزرگ مانند تهران امروز يا شهرهاى متوسط و كوچك‌تر نيست ولى در صورتى كه شهر به اندازه‌اى بزرگ و وسيع باشد كه رفتن از يك قسمت آن به قسمت ديگر آن، مسافرت و دور شدن از وطن محسوب شود بعيد نيست در اين صورت كه لازم باشد ابتداى هشت فرسخ را از منزل خود حساب نمايد.