ثانياً مى‌فرمايد(فَسَجَدُوا إِلَّا) كه از آن فهميده ميشود سجده كار ملائكه بود.

ثالثاً ملائكه را به امتثال فرمان خدا و سجده به آدم مدح و ستايش و ابليس را به ترك آن سرزنش مى‌نمايد و مدح و ذم هميشه در باره افعال اختيارى است اما معتقدين بجبر مى‌گويند او سجده نكرد زيرا براى اين كار خلق نشده بود و توانايى بر آن را نداشت‌

. [سوره البقرة (2): آيه 35]

(وَ قُلْنا يا آدَمُ اسْكُنْ أَنْتَ وَ زَوْجُكَ الْجَنَّةَ وَ كُلا مِنْها رَغَداً حَيْثُ شِئْتُما وَ لا تَقْرَبا هذِهِ الشَّجَرَةَ فَتَكُونا مِنَ الظَّالِمِينَ (35))

[ترجمه‌]

و گفتيم: اى آدم تو و همسرت در بهشت آرام بگيريد و از آن، هر چه خواستيد بخوريد و نزديك اين درخت نشويد كه از ستمكاران خواهيد شد (35)

شرح لغات‌

اسكن- آرام بگير از سكون بمعناى آرامش و اطمينان و «سكن» بسكون كاف بمعناى خانواده و سكن بفتح كاف خانه و منزل و گاهى بمعناى رحمت نيز ميباشد.

زوج- همسر- جفت.

كلا- بخوريد، و لغات: «اكل و مضغ و لقم» معانى نزديك بهم دارند.

رغداً- سودى كه در بدست آوردن آن رنج و زحمتى كشيده نشده است. و برخى گويند: رغد گشايش زندگى است.

شئتما- خواستيد، از مشيت بمعناى خواستن و بهمين معنا است كلمات: «محبت و اختيار و ايثار» با اختلاف كمى كه با هم دارند.

لا تقربا- نزديك نشويد از قرب بمعناى نزديكى.

شجره- درخت و آنچه بر روى ساق است جمع آن اشجار و شجرات و نيز باختلاف بين اشخاص كلمه «تشاجر» گفته ميشود بمناسبت اينكه شاخه‌هاى درخت از هم فاصله و جدايى دارند.

تفسير

پس از آنكه خداوند آدم را به علومى اختصاص داد كه شايسته سجده ملائكه‌