بپردازد؛ وظيفه‌‌اى كه قرآن نيز بر آن تأكيد دارد: وَ أَنْزَلْنا إِلَيْكَ الذِّكْرَ لِتُبَيِّنَ لِلنّاسِ ما نُزِّلَ إِلَيْهِمْ وَ لَعَلَّهُمْ يَتَفَكَّرُونَ؛[1] و اين قرآن را به سوى تو فرود آورديم تا براى مردم آنچه را به سوى ايشان نازل شده است توضيح دهى، تا شايد بينديشند.

اين آيه تصريح دارد كه خداوند قرآن را فرستاده و وظيفه تبيين و تفسير و استخراج احكام و معارف را برعهده پيامبر(صلى الله عليه وآله) نهاده است و اگر اين آيه ناظر به مقام تفسير قرآن و بيان تفصيلى احكام و معارف اسلامى نبود و صرفاً به تلاوت و ذكر الفاظ قرآن نظر داشت، لازم نبود كه خداوند بفرمايد «لِتُبَيِّنَ لِلنّاس»، بلكه كافى بود كه بفرمايد «لِتَتْلُوَا عَلَيْهِم».

همچنين آيه دوم از سوره جمعه نيز به مقام تفسير و بيان تفصيلى احكام و معارف اسلامى نظر دارد؛ آنجا كه مى‌‌فرمايد: هُوَ الَّذِي بَعَثَ فِي الْأُمِّيِّينَ رَسُولاً مِنْهُمْ يَتْلُوا عَلَيْهِمْ آياتِهِ وَ يُزَكِّيهِمْ وَ يُعَلِّمُهُمُ الْكِتابَ وَ الْحِكْمَةَ...؛ اوست آن كسى كه در ميان بى‌‌سوادان فرستاده‌‌اى از خودشان برانگيخت، تا آيات او را بر آنان بخواند و پاكشان گرداند و كتاب و حكمت بديشان بياموزد.

در آيه مذكور هم «تلاوت» ذكر شده و هم «تعليم» و مسلماً اين دو واژه، دو معناى مستقلى را افاده مى‌‌كنند و تلاوت به معناى قرائت و خواندن است، با اين تفاوت كه تلاوت معمولا در مورد قرائت كتاب‌‌هاى مقدس به كار مى‌‌رود ولى قرائت اعم از آن است. اما تعليم به معناى تبيين، تشريح، تفسير قرآن و بيان معانى دقيقى است كه همه كس به سادگى به آنها پى نمى‌‌برند، يا تفصيل مطالبى است كه به اجمال، بيان شده است.

وقتى از سوى خداوند متعال مقام تفسير قرآن و وحى و بيان معارف و احكام به رسول خدا(صلى الله عليه وآله)افاضه گشت، همچنان كه خود قرآن براى مردم حجيت دارد و موظف به پذيرش آن هستند، بيانات توضيحى و تفسيرى پيامبر و آنچه در باب