عمار بن ياسر با همراهان خود به كوفه كه محل استقرار ايشان بود برگشت . ابو موسى از شوشتر به شوش [ 188 ] آمد و آنرا محاصره كرد ، مرزبان آن از ابو موسى خواست باو و هشتاد تن از خويشان و خواص او امان دهد كه پذيرفت ، مرزبان پيش او آمد و هشتاد مرد غير از خود را برشمرد و چون خود را با ايشان نشمرده بود ابو موسى دستور داد گردنش را زدند و آن هشتاد تن را كه برشمرده بود آزاد كرد و وارد شهر شد و هر چه در آن بود به غنيمت گرفت .
آنگاه منجوف بن ثور را به مهرگانقذق [ 189 ] گسيل داشت كه او را سائب بن اقرع هم همراهى مىكرد ، منجوف شهر را گشود ، سائب به كاخ هرمزان سالار شوشتر در آمد كه در فاصله يك ميلى آنجا بود و محل سكونت هرمزان در صيمره بود ، سائب در يكى از خانه هاى آن كاخ مجسمه اى بر ديوار ديد كه با انگشت خود اشاره به زمين مىكند ، سائب گفت اشاره انگشت اين مجسمه براى موضوعى است ، همين جا را حفر كنيد ، كندند و به صندوقچه اى دست يافتند كه از هرمزان و آكنده از در و گوهر بود ، سائب نگين يك انگشتر را براى خود برداشت و باقى را براى ابو موسى فرستاد و نوشت كه نگينى را براى خود برداشته است و تقاضا كرده بود آنرا باو ببخشد ابو موسى موافقت كرد و صندوقچه را براى عمر فرستاد ، عمر كسى را فرستاد و هرمزان را احضار كرد كه چون آمد باو گفت آيا اين صندوقچه را مىشناسى ؟ گفت آرى و يك نگين از آن گم شده است ، عمر گفت كسى كه آن را يافته است از ابو موسى آن نگين را خواسته و او هم باو بخشيده است . هرمزان گفت چنين بنظر ميرسد كه يابنده سبد گوهرشناس بوده است .
سپس عمر بن خطاب عثمان بن ابى العاص را به فرماندارى بحرين گماشت و چون خبر فتح اهواز باو رسيد با همراهان خود حركت كرد و وارد سرزمينهاى ايران شد و در فارس پيشروى كرد تا به منطقه توج [ 190 ] رسيد و آنرا پايگاه و محل هجرت قرار داد و مسجد جامعى در آن ساخت و با مردم شهر اردشير

188 - از شهرهاى آباد قديم خوزستان و امروز از بخشهاى دزفول است . ( م ) 189 - مهرگانقذق ، مرحوم صادق نشات به صورت مهرگانكده ترجمه كرده‌اند . ناحيه اى گسترده و وسيع بر جانب راست راه حلوان به همدان بوده است و داراى شهرستانها و دهكده هاى فراوان . ( م ) 190 - توج : بصورتهاى توه - توز هم ضبط شده است شهرى گرمسير و از ارجان كوچكتر بوده است ، ر . ك ، ترجمه تقويم البلدان ص 375 . ( م )