نام کتاب : ترجمه قانون در طب نویسنده : ابن سينا جلد : 1 صفحه : 559
كيفيت سردى در حقيقت نيروى دافعه را بر ايستادگى در برابر خلطى كه به
عضو سرازير شده و بر منع آن و در تخليه آن از طريق (طبيعى و متعارف آن) كمك
مىكند. كيفيت سردى به صورت مستقيم (بالذات) به دو روش مانع (ريزش مواد) [1] مىگردد: روش اول با غليظ و متراكم
كردن گوهر آنچه ريزش مىنمايد، و روش ديگر با تنگ گرداندن روزنههاى عضو؛ و روش
سوم كه به صورت غير مستقيم (بالعرض) عمل مىنمايد، فرونشاندن گرمى است كه عامل جذب
ماده به سوى عضو مىباشد.
كيفيت گرمى (در برابر سردى) به سبب روشهايى كه بر خلاف روشهاى ياد
شده (در سردى) قرار دارد، [2] و به سبب ضرورت خلأ (يعنى كمك به فعل نيروى جاذبه) جذب مىكند.
(كيفيت گرمى و ضرورت خلأ)، [3] در ابتدا آنچه رقيق است و سپس آنچه كثيف و متراكم است جذب مىنمايد،
ليكن نيروى جاذبه طبيعى چيزى را جذب مىكند كه موافقتر است و يا آنچه جذب آن
اختصاص طبيعى اوست و چه بسا ماده متراكم، موافقتر و اختصاصىتر در جذب آن توسط
نيروى طبيعى باشد.
[1] منع از ريزش مواد به عضو در واقع فعل مركب مىباشد.
[2] مانند: رقيق و باز كردن قوام گوهر آنچه ريزش مىكند و توسعه
روزنههاى عضو.
[3] اشاره به تفاوت روش جذب توسط كيفيت گرمى و ايجاد خلأ با روش
جذب توسط نيروى جاذبه طبيعى.
نام کتاب : ترجمه قانون در طب نویسنده : ابن سينا جلد : 1 صفحه : 559