نام کتاب : ترجمه قانون در طب نویسنده : ابن سينا جلد : 1 صفحه : 480
به برجستگى موجود در محل عارى از گوشت زانو
[1] منتهى مىگردد و بدان مىچسبد، و به وسيله (وتر) اين ماهيچه استخوان
ساق به سوى بالا كشيده مىگردد، در حالى كه گام را نيز (با اين حركت) به طرف كنج
ران [2] متمايل مىگرداند.
سه ماهيچه ديگر (خم كننده ساق) عبارتند از:
2. ماهيچه داخلى ساق
3. ماهيچه خارجى ساق
4. ماهيچه ميانى ساق
ماهيچه خارجى و ماهيچه ميانى، استخوان ساق را با اريبى به سمت خارج
پا خم مىگردانند، و ماهيچه داخلى ساق را با اريبى به سمت داخل خم مىگرداند.
رويشگاه ماهيچه داخلى، قاعده استخوان سرين مىباشد، سپس به صورت اريب
از پشت ران عبور نموده تا به محل عارى از گوشت ساق در جانب داخلى آن مىرسد و بدان
مىچسبد، رنگ اين ماهيچه به سبزى متمايل است.
[3]
رويشگاه دو ماهيچه ديگر (خارجى و ميانى) نيز از قاعده استخوان سرين
مىباشد،
جز اين كه اين دو ماهيچه به اتصال به بخش عارى از گوشت جانب خارجى
ساق
5. در مفصل زانو ماهيچهاى قرار دارد كه گويا در محل تا شدن زانو
پنهان شده است، عمل آن چون ماهيچه ميانى مىباشد.
[5]
اين گمان وجود دارد كه آن بخش از ماهيچه بازكننده مضاعف كه از خارِ
خاصره رويش مىيابد، چه بسا غير مستقيم باعث خم شدن زانو گردد، و از محل اتصال اين
دو [6]
[1] آملى مىگويد: در اين عبارت تساهل ديده مىشود زيرا محل عارى
از گوشت از مفصل زانو نمىباشد بلكه ابتداى استخوان ساق پايين زانو مىباشد. (شرح
آملى، ص 292)
[2] قرشى مىگويد: مقصود كنج رانِ پاى ديگر (نه پاى متحرك)
مىباشد. آملى مىگويد: نياز به اين توجيه نيست زيرا وقتى پا به سمت بالا مىآيد
به سوى كنج ران پاى ثابت و متحرك هر دو متمايل مىگردد. (شرح آملى، ص 293)
[3] زيرا بافت گوشتى در آنجا اندك مىباشد و رشتههاى ليفى بر آن
غلبه دارد.
[4] لذا ساق را با گرايش به سوى خارج خم مىگردانند.