(قيد تحتانى براى اين است كه) مفصل مهره‌هاى فوقانى از ستون فقرات از جمله مفاصل غير ثابت (نيمه متحرك) مى‌باشد. [1]

فصل دوم: تشريح كاسه سر [2]

فايده مجموع استخوان جمجمه در آن است كه براى مغز، مانند سپرى پوشاننده و نگهدارنده آن در برابر آسيب‌ها و ضربه‌هاى خارجى مى‌باشد، و فايده (و حكمت) در آفرينش آن از قطعات متعدد و استخوان‌هاى بيشتر از يكى، در دو گفتار خلاصه‌

مى‌گردد، گفتار نخست نسبت به خود استخوان جمجمه مى‌باشد و گفتار دوم نسبت به آنچه در بر دارد.

گفتار نخست به دو فايده تقسيم مى‌شود:

1. هرگاه آسيبى از شكستگى و عفونت در جزيى از سر عارض گردد، لزوماً همه سر را در بر نمى‌گيرد ولى اگر استخوان سر يك دست بود، همه آن مورد تهديد قرار مى‌گرفت.

2. در يك استخوان يك دست، تفاوت در سختى، نرمى، اسفنجى بودن، متراكم بودن، نازكى و ستبرى وجود ندارد در صورتى كه اين تفاوت را استخوان چند قطعه اقتضا مى‌نمايد (و بدان نياز مى‌باشد).

گفتار دوم (نسبت به آنچه در بر دارد) فايده‌اى است كه به واسطه قطعات (شؤون) سامان مى‌يابد يكى نسبت به خود مغز است و آن ايجاد روزنه و منفذ براى عبور بخارات غليظ كه در سر تحليل مى‌پذيرد و امكان عبور از خود استخوان حجيم سر را ندارد، و مغز با اين تحلل (از راه اين منافذ) پاكسازى مى‌گردد، و فايده ديگر نسبت به رشته‌هاى عصبى‌

[1] طبقه بندى مفاصل نزد جالينوس با شيخ الرئيس كمى متفاوت مى‌باشد جالينوس مفصل را اتصالى مى‌داند كه منجر به حركت گردد و به هر پيوندى كه باعث حركت نباشد «لحام» اطلاق مى‌كند، لذا مفصل موثق (ثابت) را مفصلى مى‌داند كه حركت واضحى ندارد نه بدون حركت، در طبقه بندى جالينوس به مفصل گوى و حفره نيز اشاره شده است كه يك استخوان حفره‌دار و سر استخوان ديگر كروى كه در آن حفره جا گرفته و آن را مفصل «مفرق» ناميده است مانند مفصل ران و شانه.

[2] مقصود از قِحف در عربى دو استخوان كاسه سر (يافوخ- آهيانه- پاريتال) مى‌باشد، هر چند منافع ياد شده شامل همه استخوان‌هاى سر مى‌باشد.