چنانكه پيش از اين ياد شد مى‌توان از فهرست قنواتى و يحيى مهدوى استمداد جست؛ ولى مناسب است كه از ارجوزه ابن سينا در طبّ ياد كرد كه او در آن از ذوق شعرى خود كمك گرفته و مسائل پزشكى را براى سهولت يادگيرى متعلّمان و دانشجويان به سلك نظم در آورده است.

ابن سينا براى آنكه نشاطى براى دانشجويان پزشكى به وجود آورد و حفظ مطالب آن را بر آنان آسان گرداند، همه ابواب پزشكى را به نظم در آورد. اين منظومه كه مشتمل بر 1326 بيت است در بحر رجز سروده شده و از همين جهت به نام الارجوزة فى الطّبّ خوانده شده است. اين كتاب كه ابن رشد اندلسى آن را با عبارت: «الميسّر للحفظ و المنشّط للنّفس» توصيف مى‌كند مورد توجّه دانشمندان شرق و غرب قرار گرفت؛ چنانكه ترجمه لاتينى آن شش بار طى سال‌هاى 1522 تا 1649 در شهرهاى مهم اروپا و متن عربى در سال 1829 در كلكته و در سال 1845 در لكنهو چاپ و منتشر گرديد. بهترين چاپ ارجوزه چاپى است كه در آن متن عربى همراه با ترجمه لاتين قرن سيزدهم و ترجمه فرانسه در سال 1956 در پاريس چاپ شده است. اين چاپ به كوشش مركز ملّى تحقيقات عالى فرانسه‌c .n .r .s و حكومت الجزاير منتشر گرديده است. ابن سينا در تعريف و تقسيم طبّ، كتاب خود را چنين آغاز مى‌كند:

(پزشكى عبارتست از نگه‌دارى تندرستى و بهبود بخشيدن بيمارى كه از سبب و عرضى بر بدن وارد آمده. تقسيم آغازين آن به علمى و عملى بر مى‌گردد و علم آن در سه بخش كامل مى‌شود.) او در اين ارجوزه مانند ساير كتابهاى پزشكى اسلامى پس از تقسيم پزشكى به نظرى و عملى به ذكر طبيعيّات، يعنى اركان و مزاج‌ها و اخلاط و اعضا و قوى و ارواح و افعال مى‌پردازد و از عناصر ضرورى براى حفظ تندرستى يعنى هوا و خوردنى‌ها و نوشيدنى‌ها