(مسأله‌273) - وضو با آب غصبى و با آبى كه معلوم نيست صاحب آن راضى است يا نه، حرام و باطل است. و نيز اگر آب وضو از صورت و دستها در جاى غصبى بريزد. چنان‌چه در غير آنجا نتواند وضو بگيرد تكليف او تيمم است، و اگر در غير آنجا بتواند وضو بگيرد لازم است كه در غير آنجا وضو بگيرد، ولى چنان‌چه در هر دو صورت معصيت كرده و همان‌جا وضو بگيرد وضويش صحيح است.
(مسأله‌274) - وضو گرفتن از حوض مدرسه‌اى كه انسان نمى‌داند آن حوض را براى همه مردم وقف كرده‌اند يا براى محصلين همان مدرسه، در صورتى كه معمولاً مردم از آن حوض وضو مى‌گيرند اشكال ندارد.
(مسأله‌275) - كسى كه نمى‌خواهد در مسجدى نماز بخواند، اگر نداند حوض آن را براى همة مردم وقف كرده‌اند يا براى كسانى كه در آنجا نماز مى‌خوانند نمى‌تواند از حوض آن مسجد وضو بگيرد، ولى اگر معمولاً كسانى هم كه نمى‌خواهند در آنجا نماز بخوانند از آن وضو مى‌گيرند، مى‌تواند از حوض آن وضو بگيرد.
(مسأله‌276) - وضو گرفتن از حوض تيمچه‌ها و مسافرخانه‌ها و مانند اينها براى كسانى كه ساكن آنجاها نيستند، در صورتى صحيح است كه معمولاً كسانى هم كه ساكن آنجاها نيستند آن‌ها وضو بگيرند.
(مسأله‌277) - وضو گرفتن در نهرهاى بزرگ اگرچه انسان نداند كه صاحب آن‌ها راضى است، اشكال ندارد، ولى اگر صاحب آن‌ها از وضو گرفتن نهى كند، يا انسان بداند كه مالك راضى نيست، يا مالك صغير يا مجنون باشد، يا آن نهرها در تصرف غاصب باشند، در تمام اين چند صورت وضو گرفتن با آب آن‌ها جايز نيست و اما نهرهائى كه در دهات و مانند دهات سيرة مردم بر استفادة از آن‌ها جارى است وضو گرفتن و سائر استفاده‌ها از آن‌ها اشكال ندارد اگرچه مالك آن‌ها صغير و مجنون باشد و نيز مالك آن‌ها حق منع استفاده مردم را ندارد.
(مسأله‌278) - اگر فراموش كند آب غصبى است و با آن وضو بگيرد صحيح است، ولى كسى كه خودش آب را غصب كرده اگر غصبى بودن آن را فراموش كند و وضو بگيرد وضوى او باطل است.
« شرط چهارم »: آن كه ظرف آب وضو مباح باشد.
« شرط پنجم »: آن كه ظرف آب وضو بنابر احتياط واجب طلا و نقره نباشد. و تفصيل اين دو شرط در مسألة بعدى ذكر مى‌شود.
(مسأله‌279) - اگر آب وضو در ظرف غصبى است، و غير از آن آب ديگرى ندارد درصورتى كه بتواند به وجه مشروعى آن آب را در