احكام مالى كه انسان آن را پيدا مى‌كند
(مسألة 2573 ) - مال گم شده كه از قسم حيوان نيست چنان‌چه انسان پيدا كند و نشانه‌اى نداشته باشد كه به واسط آن صاحبش معلوم شود، و قيمت آن كمتر از يك درهم ( 6 / 12 نخود نقره سكه‌دار) نباشد احتياط مستحب آن است كه آن را از طرف صاحبش به فقراء صدقه بدهد و تملك نكند.
(مسألة 2574 ) - اگر مالى پيدا كند كه قيمت آن از يك درهم كمتر است، چنان‌چه صاحب آن معلوم باشد و انسان نداند راضى است يا نه، نمى‌تواند بدون اجازه او بردارد، و اگر صاحب آن معلوم نباشد، مى‌تواند به قصد اين كه ملك خودش است بردارد، و واجب است كه هر وقت صاحبش پيدا شد، درصورتى كه تلف نشده خود مال را و درصورتى كه تلف شده عوض آن را به او بدهد.
(مسألة 2575 ) - هرگاه چيزى كه پيدا كرده نشانه‌اى دارد كه به واسط آن مى‌تواند صاحبش را پيدا كند، اگرچه بداند صاحب آن سنى يا كافرى است كه اموالش محترم است، در صورتى كه قيمت آن چيز به يك درهم برسد بايد از روزى كه آن را پيدا كرده تا يك سال در محل اجتماع مردم اعلان كند.
(مسألة 2576 ) - اگر انسان خودش نخواهد اعلان كند، مى‌تواند به كسى كه اطمينان دارد بگويد از طرف او اعلان نمايد.
(مسألة 2577 ) - اگر تا يك سال اعلان كند و صاحب مال پيدا نشود درصورتى كه آن مال را در غير حرم مكه پيدا كرده باشد مى‌تواند آن را براى خود بردارد يا براى صاحبش نگهدارى كند كه هر وقت پيدا شد به او بدهد يا از طرف صاحبش به فقراء صدقه بدهد. و اگر آن مال را در حرم پيدا كرده باشد احتياط واجب آن است كه تصديق كند.
(مسألة 2578 ) - اگر بعد از آن كه يك سال اعلان كرد و صاحب مال پيدا نشد، مال را براى صاحبش نگهدارى كند و از بين برود، چنان‌چه در نگهدارى آن كوتاهى نكرده و تعدى يعنى زياده‌روى هم ننموده، ضامن نيست، ولى اگر براى خود برداشته باشد ضامن است. و اگر از طرف صاحبش صدقه داده باشد صاحبش مخير است بين آنكه به صدقه راضى شده يا عوض مالش را مطالبه كند و ثواب صدقه براى تصدق كننده باشد.
(مسألة 2579 ) - كسى كه مالى را پيدا كرده، اگر عمداً به‌دستورى كه گفته شد اعلان نكند، گذشته از اين كه معصيت كرده، باز هم واجب است اعلان كند.
(مسألة 2580 ) - اگر ديوانه يا بچ نابالغ چيزى پيدا كند، ولىّ او مى‌تواند اعلان نمايد و پس از آن براى او تملك و يا از طرف صاحبش تصدق كند.
(مسألة 2581 ) - اگر انسان در بين سالى كه اعلان مى‌كند از پيدا شدن صاحب مال نااميد شود، و بخواهد آن را صدقه بدهد يا تملك نمايد اشكال دارد.
(مسألة 2582 ) - اگر در بين سالى كه اعلان مى‌كند، مال از بين برود، چنان‌چه در نگهدارى آن كوتاهى كرده يا تعدى