نام کتاب : مبانى تشريع اسلامى(3) نویسنده : مدرسى، سيد محمد تقى جلد : 1 صفحه : 410
الف- ماجز برتر را برنمىگزينيم، پس برترى، خود مقياس
گزينش اشياءاست.
ب- مابه ترتيبى نظرى ويا مجرّد نمىتوانيم به وجود برتر دست يابيم،
بلكه وجود برتر باوجود سودمندى در پيوند است.
ج- شىء سودمند، مخصوص فرد از جهت مخلوق بودن او، نيست، بلكه به اعتبار
آنكه او نماياننده نوع انسان است، او عقل را مقياسى عمومى مىداند كه انسان در
پرتو آن پديدهها را از يكديگر تمييز مىدهد وما براساس آن مىتوانيم وجود برتر را
گزينش كنيم [1].
اگرچه- آن گونه كه پيشتر بحث كرديم- اين معيار يكى از برجستهترين
معيارهاى تمايز ارزشها از يكديگر است، ولى مشكل رئاليسم عدم توانايى آن در توجيه
اين معيار است وما آن را هنگام بحث پيرامون مشروعيت ارزشها توضيح داديم. آن گونه
كه «ديزيه» مىگويد، اگر مابخواهيم تعريف «پيرى» را دقيقاً تفسير كنيم بدين مفهوم
كه هر پديدهاى هنگامى كه سوژهاى براى هر رويكردى (و هرچه كه باشد) گردد ارزش
مىيابد، نخواهيم توانست اين احتمال را دور بشمريم كه ماهمه رويكردهايى داريم
منفى، فريبكار ياخطاكار، وحقيقت آن است كه ماعملًا از اين رويكردها بهرهاى داريم
وشخص در جهان ارزشها بايد ساختارى اخلاقى به رويكردها بيفزايد
[2].
4- هماهنگى ارزشها
نمىتوان بر ارزشهاى ناهمگون و متضاد تكيه كرد در حالى كه ارزشهاى
هماهنگ برتر هستند. دكتر عطيه در اين باره مىگويد: محقّق كردن يك رويكردِ بركنار
و ساده، پديدهاى نيكوست، ليكن محقّق كردن سامانه رويكردها تنها چيزى است كه از
نظر اخلاقى نيكوتر تلقّى مىشود [3].
در حقيقت اين، معيار ارزشها قلمداد نمىشود، بلكه انگيزهاى است براى
نهادن