«خداوند به بركت آن [يعنى
پيامبر]، كسانى را كه از خشنودى او پيروى كنند، به راههاى سلامت، هدايت
مىكند؛ و به فرمان خود از تاريكيها به سوى روشنايى مىبرد؛ و آنها را به سوى راه
راست، رهبرى مىنمايد.»
- 4- ابزارهاى رسيدن به ارزشها
تعدادى از مكاتب اخلاقى به پارهاى ابزار توجّه نشان دادهاند كه به
ارزشهاى والا مىانجامند و آنها را ارزش به شمار آوردهاند. اين ابزارها
سودمنداند، ليكن ذاتاً هدف شمرده نمىشوند، بلكه راهها و ابزارى براى تحقّق بخشيدن
به آن اهداف هستند و ما اينك برخى از آنها را ياد مىكنيم:
اوّل- براى مثال هنگامى كه «توماس مور» اتّحاد شكل و
همانند سازى رياضى را با الهام از دانشِ رياضيات ارزش به شمار مىآورد به نظر
مىرسد وسيلهاى را پيشنهاد مىكند تا بتواند با در پيش گرفتن همشكلى، جامعه را به
سوى اهداف والا براند (كه از جمله آن- براى مثال- اهمّيت دادن به ديگران است).
دوم- نيز هنگامى كه «هيوم» اخلاق را حساسيّت فيزيكى به
شمار مىآورد او در واقع مىخواهد از اين حساسيت در راه تربيت بهره بَرَد، ليكن
تربيت بر چه چيزى؟