سوم- لذّت، ارزشى ذاتى است و دگرگون كردن آن تا به ارزشى اجتماعى مبدّل شود. به آن آسانى كه «ميل» پنداشته تحقّق نمى‌يابد، زيرا بيش از يك دليل براى درگيرى و ستيز و سوء تدبير وجود دارد كه منجر به اختلاف مى‌شود و در نتيجه به عدم شناختن بهترين موضوع براى لذّت، و بدين سان ارزشهاى اجتماعى مانند دادگرى، نيكوكارى و بلندپروازى از بين مى‌روند.

- 5- مكاتب معاصر ناتوراليسم‌

در آنچه مى‌آيد پاره‌اى از نمونه‌هاى مكاتب طبيعى در اخلاق را مى‌كاويم و از زندگى عملى ايالات متّحده امريكا و شوروى (سابق) كه برجسته‌ترين نمونه‌هاى جهان امروز مى‌باشند، مثالهايى را فرا مى‌آوريم.

دو ملّت آمريكا و شوروى (سابق) سه ارزش را تقديس مى‌كنند:

اوّل- پويايى، نوآورى و توليد.

دوم- هميارى و مشاركت دادن ديگران در امور خير.

سوم- رهبرى (زعامت).

امريكا و شوروى از كجا اين ارزشها را فرا ستانده‌اند؟ و چگونه دراين ارزشها همداستان شده‌اند در حاليكه اين دو كشور، پيش از فروپاشى شوروى سابق، دو قطب متضادّ بودند.

خاستگاههاى دريافت اين ارزشها در ميان اين دو ناهمگون بوده است و حتّى زبان بيان اين ارزشها در ميان آنها يكى نيست، بلكه رقابتى حياتى اين دو را در كنار هم گردآورده، كه هر دو بدان فرو رفته‌اند.

چه‌بسا شرايط تاريخى و رقابتها و چالشهاى معاصر، بيش از مباحث نظرى ملّتى را وادارد كه فلسفه‌اى را تقبّل كند، و ارزشهايى را تقديس نمايد.

آمريكا گمشده خود را در آيين پروتستان و بويژه ساختار كالوينيسم آن يافت،