انتشار يافته است و آميخته‌اى از انديشه‌هاى ارسطو و وحى مسيحى مى‌باشد كه به ظهور چهار فضيلت طبيعى منجر مى‌شود كه بدست آوردن آنها در محدوده توان بشرى قرار دارد، و آنها عبارتند از:

(پاكدامنى، دلاورى، حكمت و دادگرى) و سه فضيلت ديگر (ايمان، احسان و اميد) لاهوتى هستند و جز با لطف الهى نمى‌توان بدانها دست يافت. [1]

- 4- پروتستانيسم‌

تفسير لوتر از ارزشهاى مسيحى كه از روحيّه آلمانى (آزادى از زنجير گذشته و رفتن به سوى ساحت كنش باورى)، يا (اينكه وجود، استوار نمى‌شود، مگر در پرتو پيش نگرى منفى و آشكار كردن توانهاى پنهان) متأثّر بود [2]، در پيشرفتى كه هم اينك در جهان شاهد آن هستيم اثرى سترگ داشته است، زيرا باور را فرو نپاشاند، بلكه ساختار آن را از نو ريخت به گونه‌اى كه به نيرويى سازنده در مسير زندگى انسان بدل شود. البتّه لوتر قسمتى از اين عمل را انجام داد، سپس كالوينِ/Calvin فرانسوى براى تكميل چهره آن به عرصه آمد.

لوتر «دين» را از سرپرستى «كليسا» بيرون آورد و كالوين آن را در چارچوب رسالتى انسانى قرار داد.

كشف لوتر بر اين اساس استوار بود كه انسان خود را تنها با ايمان توجيه مى‌كند نه با اعمال‌ [3] و تأكيد دارد كه نوميدى مادامى كه گناه محتوم است ضرورت دارد، و همين نوميدى و تسليم كامل در برابر مهر الهى و ايمان مطلق غير عقلانى، درهاى رهايى را به روى آدمى مى‌گشايد. اين ديدگاه- بنابر طبيعت خود- در بردارنده اين مفهوم است كه خداوند كسانى را برگزيده كه رهايى آنها را خواهان است، و احساس‌