نام کتاب : مبانى تشريع اسلامى(3) نویسنده : مدرسى، سيد محمد تقى جلد : 1 صفحه : 108
- 1- از فلسفه تا اخلاق
دو پرسش كه از روزگاران كهن پيوسته در انديشه بشرى مطرح بوده چنين
است كه چه چيز را بشناسيم؟ و چه چيز را عمل كنيم؟ و بر اين اساس فلسفه از هنگام
پيدايش بدان توجّه داشته است و آيينهاى الهى براى پاسخ به اين دو پرسش نازل
شدهاند.
سؤال از آنچه بايد كرد، همان سؤالى است كه علم اخلاق پاسخگوى آن
مىباشد، در حالى كه سؤال پيرامون شناخت، همان نكتهاى است كه ما را به سوى ديگر
مباحث منطق و فلسفه مىكشاند. گريگوار مىگويد: از زمان كانت، بسيارى اشاره
كردهاند كه امكان ندارد از «فلسفه» سخن گفت، مگر آن هنگام كه پاسخ اين دو پرسش
يافت شود:
چه چيز را مىتوانيم بشناسيم؟ (گزينش متافيزيك).
چه چيز را بايد انجام دهيم؟ (گزينش رفتار اخلاقى)
[1].
اين دو پرسش با هم تداخل دارند، زيرا نظريه شناخت مقدّمه شناخت اخلاق
(يعنى رفتار برتر) است.
بدين ترتيب، فلسفه به دو بخش تقسيم مىشود كه يكى (حكمت نظرى و يا
حكمت متعالى) و ديگرى (حكمت عملى و يا همان اخلاق) ناميده مىشود.
[1] - المذاهب الأخلاقيّة الكبرى (به زبان عربى)، نوشته فرانسوا
گريگوار، ترجمه قتيبه المعروفى چاپ (سلسلة زدنى علماً)، ص 5.
نام کتاب : مبانى تشريع اسلامى(3) نویسنده : مدرسى، سيد محمد تقى جلد : 1 صفحه : 108