نظر مى‌كند و تقصير و كوتاهى خود را در درگاه او به خاطر مى‌آورد و از اين جاست كه خداوند پيامبر ارجمندش ابراهيم عليه السلام را به بازگشت مداوم به سوى او توصيف مى‌كند آنگاه كه مى‌فرمايد:

إِنَّ إِبْرَاهِيمَ لَحَلِيمٌ أَوَّاهٌ مُنِيبٌ‌ [1].

چرا كه ابراهيم، بردبار و دلسوز و بازگشت كننده (به سوى خدا) بود.»

ج- هنگام گرفتاريها بازگشت به درگاه الهى بيشتر مى‌شود، خداوند از زبان شعيب پيامبر مى‌فرمايد:

... عَلَيْهِ تَوَكَّلْتُ وَإِلَيْهِ أُنِيبُ‌ [2].

«... به او توكّل كرده‌ام و به درگاه او روى مى‌آورم.»

سوم- تكبير الهى:

از ارزشهاى بنيادين زندگى انسان، تكبير، تعظيم و ياد خداوند است پس هنگامى كه آدمى چيزى را در چشم خود، بزرگ مى‌بيند خدا را تكبير مى‌گويد تا بداند كه آفريننده آن، بزرگتر است و آن پديده، او را از ذكر خدا باز نمى‌دارد.

الف- پس هرگاه مؤمن، چيزى را كه خدا به تسخير او قرار داده، مالك شود خدا را تكبير مى‌گويد تا آنچه را مالك شده، او را به طغيان و سركشى واندارد. خداوند مى‌فرمايد:

... كَذلِكَ سَخَّرَهَا لَكُمْ لِتُكَبِّرُوا اللَّهَ عَلَى‌ مَا هَدَاكُمْ... [3].

«... همچنين آنها را رام شما ساخت تا خدا را به شكرانه آن كه هدايتتان كرده است به بزرگى ياد كنيد...»

ب- و خداوند، بزرگتر از وصف توصيف كنندگان و ستايش كنندگان است.

از همين رو ذكر تكبير بعداز ديگر اذكار مى‌آيد، زيرا ما هرچه خداى خود را ستايش‌