نام کتاب : احكام مقدمات نماز نویسنده : مدرسى، سيد محمد تقى جلد : 1 صفحه : 109
شرط اساسى نماز است؟ پس بايد درباره آن وحى نازل شود و حكم خدا بيان
گردد و لذا در قرآن تعيين قبله به صورت «امر» آمده است.
ب- رو نمودن- كه قرآن به آن دستور داده- عبارت است از اينكه با رو،
در مقابل چيزى قرار بگيرى، و چون سر انسان به صورت دايره است، پس رو و صورت، قسمتى
از اين دايره را تشكيل مىدهد، و مقابل شدن با چيزى با صورت، تنها به معناى مقابل
قرار گرفتن بينى نيست بلكه مقابل قرار گرفتن يكى از دو جانب صورت را به گونهاى كه
«رو كردن» صدق كند نيز شامل مىشود. مگر اين چنين نيست كه اگر در ميان جمعى نشسته
باشيد كه اطراف يك ميزگرد نشسته باشند، هر فردى، رو به سوى همه كسانى دارد كه در
جلو او قرار گرفتهاند نه تنها يك شخصى كه در مقابل بينى او قرار گرفته است زيرا
معيار، صورت و رو است نه بينى.
ج- «شطر» به معناى قسمت و بخشى از يك چيز است و به جهات چهارگانه هم
«شطر» گفته مىشود چون قسمتها و بخشهايى از مكانى است كه بر انسان احاطه دارد.
بنابراين اگر آنچه خداوند دستور داده، رو كردن به «شطر المسجدالحرام» باشد، پس
مقدار واجب، رو كردن به جهت و جانبى است كه اين مسجد در آن جهت قرار داد، يعنى رو
به سمتى كند كه مسجدالحرام در آن سمت است. در عرف هم معمولًا، جهات و جوانب را به
چهار طرف و حدّاكثر به هشت طرف و سمت تقسيم مىكنند. پس جهت و سمت، وسيعتر از خود
مسجد يا خود كعبه است.
بدين ترتيب از مجموع آياتى كه كلمه (شطر) در آنها تكرار شده، استفاده
مىكنيم كه قبله مأمور به، جهت و سمت مسجدالحرام است نه خود آن.
للَّه العالم.
نام کتاب : احكام مقدمات نماز نویسنده : مدرسى، سيد محمد تقى جلد : 1 صفحه : 109