اركان گناه يا جرم چيست؟ [1]

الف: بيگمان، وقتى به فعلى، گناه «يا جُرم» گفته مى شود كه از سوى شريعت گناه محسوب شده باشد، اما انجام عملى كه از گناه بودن آن آگاهى نداريم، گناه شمرده نمى شود. همان گونه كه پيش از اين نيز مشروط بودن گناه را به آگاهى پيشينى فاعل به گناه بودن آن فعل، ياد آور شده بوديم. در واقع تنها در اين صورت است كه مى توانيم فاعل را گناهكار بدانيم.

ب: وجود قصد وخواست واراده معطوف به انجام گناه نيز يكى از شرط هاى تحقّق گناه است. آنچه از شريعت آسان ما برمى آيد اين است كه نمى توان مُكره «كسى كه به كارى مجبور شود»، مضطر «آن كه ناچار به انجام كارى شود» وآنانكه براى قصدشان نمى توان اعتبارى قايل شد (همچون مجنون وكودك وكسى كه در خواب بسر مى برد) را به خاطر اعمالشان مؤاخذه كرد.

ج: يكى ديگر از اركان گناه آن است كه گناه از سوى خود شخص ونه كس ديگرى صادر شود. بنابراين نمى توان كسى را به سبب عملكرد فرد ديگرى گنهكار «ويا مجرم» شمرد، هرچند دوست ويا خويش فرد گنهكار باشد.

د: گناه مى بايست در جهان خارج به وقوع بپيوندد واراده كننده گناهى كه به هر دليلى به انجام گناه موفّق نشود، گناهكار يا مجرم محسوب نمى شود، زيرا قصد ونيّتى كه به فعليّت منجر نشود، تأثيرى ندارد.