6- چه بسا اگر در فراهم نشدن كالا در موعد مقرر، فروشنده مقصِّر
باشد، وخريدار از اين راه زيان ببيند، بر فروشنده است تا زيان خريدار را جبران
كند، واحتياط واجب آن است كه دو طرف بر اساس تراضى وتوافق عمل نمايند.
3- فروش مرابحهاى
1- معاملات خريد وفروش از نظر بها وسود به چهار دسته تقسيم مىشوند:
نخست: خريد وفروشى كه در آن كالاى معين ومشخصى در ازاى
پرداخت بهايى معين ومشخص، بر مبناى رضايت دو طرف، مبادله شود، ودر آن قرارداد از
بهاى اصلى كالا ويا ميزان ودرصد سود ويا زيانى كه عايد فروشنده مىشود، سخنى به
ميان نيايد، كه بدان «مساومه» مىگويند.
دوم: خريد وفروشى كه در آن، فروشنده كالاى خود را
همراه باسود معين به فروش مىرساند «مثلًا فروشنده، خود كالايى را به ده هزار
تومان خريدارى وبا دو هزار تومان سود به خريدار بفروشد وضمناً خريدار را از بهاى
اصلى كالا يعنى ده هزار تومان وميزان سود عايد شده از فروش كالا يعنى دو هزار
تومان يا 20% مطلع سازد»، به اين معامله «مرابحه» مىگويند.
سوم: خريد وفروشى كه در آن، كالاى مورد معامله به
ميزان مشخصى كمتر از بهاى اصلى آن فروخته شود، ودر آن، خريدار را از بهاى اصلى
وميزان ويا درصد كاهش قيمت مطلع سازند. كه به آن «مواضعه» مىگويند.
چهارم: خريد وفروشى كه در آن، كالا به همان
بهاى خريدارى شده، توسط فروشنده، به خريدار فروخته شود، كه به آن «توليه» گفته
مىشود.
2- تمام گونههاى ذكر شده، از جمله معاملات درست مىباشند، ولى از
ميانآنها «مساومه» بهترين نوع آنها و «مرابحه» گونه مكروه خريد وفروش مىباشد،
چون امكان دارد اين نوع معامله، فروشنده را به استفاده از دروغ ودر نهايت گرفتار
شدن در ورطه غش وخيانت، اغوا كند.