نام کتاب : دانشنامه امام کاظم علیه السلام نویسنده : جمعی از نویسندگان جلد : 1 صفحه : 476
هشام بن الحکم
شیخ او را از اصحاب امام کاظم علیهالسلام شمرده است [1] . در فهرست
فرموده: هشام بن حکم از اصحاب خاص مولانا موسی بن جعفر است و با مخالفان
بحثهای زیادی در اصول و غیر آن داشته. دارای اصلی است و کتابهای فراوانی
دارد. از اهل کوفه است و از آنجا به بغداد منتقل گردید. محضر امام صادق و
حضرت موسی بن جعفر علیهماالسلام را درک نموده و روایات زیادی از آن دو
بزرگوار نقل کرده است. و از ایشان مدحهای فراوانی درباره وی به دست رسیده
است. از افرادی است که در ارتباط با مسأله امامت و مذهب شیعه به نحو اساسی و
ریشهای سخن گفته. در علم کلام زبردست و حاضر جواب بوده. از وی سؤال
شد: آیا معاویة بن ابیسفیان در جنگ بدر حاضر بوده؟ گفت: آری! از آن طرف
(یعنی با مشرکان و مخالفان پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم). [2] . و
نجاشی فرموده: ولادت وی در کوفه و نشو و نمایش در واسط و تجارتش در بغداد
بود و در اواخر عمرش سال 199 به بغداد منتقل گردید. از امام صادق و امام
کاظم علیهماالسلام نقل حدیث نموده. در نقل روایات ثقه بوده و در سال 199 در
بغداد وفات نمود. کتابهای فراوانی دارد [3] . شیخ مفید وی را از بزرگانی
شمرده است که مسایل حلال و حرام و فتوا و احکام از آنان گرفته میشده و
راهی برای مذمت احدی از آنان نیست و مورد سرزنش قرار نگرفتهاند. ابن شهر
آشوب فرموده: امام صادق علیهالسلام وی را که نوجوان بود بر پیرمردان برتری
میداد و میفرمود: این با قلب و زبان و دست، ناصر ما میباشد. و فرمود:
هشام بن الحکم پیشتاز در دفاع از حق ما و نشر کننده سخن ما و مؤید راستگویی
ما و دفع کننده سخنان باطل میباشد. هر که از وی و آثارش پیروی نماید از
ما پیروی نموده و هر که با او مخالفت نماید و از او رو گردان شود با ما
مخالفت نموده و از ما رو گردان شده است [4] . روایات از ائمه علیهمالسلام و
سخنان بزرگان در مدح هشام فراوان و مناظرات وی با مخالفان معروف و مشهور
است به جهت رعایت اختصار از آوردن آنها صرفنظر مینمایم.
[~hr~]پی نوشت ها: (1) رجالطوسی، ص 362، شماره 1. (2) معجمرجالالحدیث، ج 19، ص 271 و 272. (3) رجالنجاشی، ص 304 و 305. (4) معجمرجالالحدیث، ج 19، ص 273. منبع: زندگانی بابالحوائج حضرت موسی بن جعفر؛ عباس حاجیانی دشتی؛ موعود اسلام چاپ اول 1388.
نام کتاب : دانشنامه امام کاظم علیه السلام نویسنده : جمعی از نویسندگان جلد : 1 صفحه : 476