فرق ایمان و اسلام‌

ابودعامه گوید: در آن بیماری که امام هادی علیه‌السلام از دنیا رفت، برای عیادت، به خدمتش رسیدم، چون خواستم برگردم، فرمود: ابادعامه! تو بر من حق پیدا کردی، آیا حدیثی که خوشحالت کند برایت نگویم؟
عرض کردم: خود را چقدر نیازمند آن می‌بینم، ای فرزند رسول خدا صلی الله علیه و آله!
فرمود: پدرم محمد بن علی علیهماالسلام، از پدر خود علی بن موسی علیهماالسلام، از پدر خود موسی بن جعفر علیهماالسلام، از پدر خود جعفر بن محمد علیهماالسلام، از پدر خود محمد بن علی علیهماالسلام، از پدر خود علی بن الحسین علیهماالسلام، از پدر خود علی بن ابی‌طالب علیه‌السلام نقل کرد که فرمود: رسول خدا صلی الله علیه و آله به من فرمود: علی جان! بنویس، عرض کردم: چه بنویسم؟
فرمود: بنویس: به نام خداوند بخشنده مهربان، ایمان، آن [نوری] است که در دل‌ها جای می‌گیرد، و اعمال [انسان]، آن را تصدیق می‌کند، و اسلام، آن است که بر زبان، جاری می‌شود، و به سبب آن، ازدواج [با همسران مسلمان]، حلال می‌گردد.
ابودعامه گوید: عرض کردم: ای فرزند رسول خدا! سوگند به خدا نمی‌دانم کدامیک نیکوتر است، خود حدیث، یا سند حدیث؟
فرمود: این حدیث، نوشته‌ای است به خط علی بن ابی‌طالب علیه‌السلام، و املای رسول خدا صلی الله علیه و آله، که ما [خاندان نبوت] - کوچک از بزرگ - از ایشان به ارث می‌بریم.
قال المجلسی:
باسناده حدثنی محمد بن الفرج، عن أبی‌دعامة، قال:
أتیت علی بن محمد علیهماالسلام عائدا فی علته التی کانت وفاته بها، فلما هممت بالانصراف قال لی: یا أبا دعامة! قد وجب علی حقک، ألا أحدثک بحدیث تسر به؟
قال: فقلت له: ما أحوجنی الی ذلک، یا ابن رسول الله!
قال: حدثنی أبی‌محمد بن علی قال: حدثنی أبی‌علی بن موسی قال: حدثنی أبی‌موسی بن جعفر قال: حدثنی أبی‌جعفر بن محمد قال: حدثنی أبی‌محمد بن علی قال: حدثنی أبی‌علی بن الحسین قال: حدثنی أبی‌الحسین بن علی قال: حدثنی أبی‌علی بن أبی‌طالب علیهم‌السلام قال: قال لی رسول الله صلی الله علیه و آله: یا علی! اکتب، فقلت: ما أکتب؟
فقال: اکتب: بسم الله الرحمن الرحیم، الایمان ما وقر فی القلوب، و صدقته الأعمال، و الاسلام ما جری علی اللسان، وحلت به المناکحة. قال أبودعامة: فقلت: یا ابن رسول الله! والله ما أدری أیهما أحسن، الحدیث أم الاسناد؟ فقال: انها لصحیفة بخط علی بن أبی‌طالب علیه‌السلام، و املاء رسول الله صلی الله علیه و آله، نتوارثهما صاغر عن کابر [1] .