دعای حضرت هادی پس از نماز صبح‌

امام هادی پس از نماز صبح نمی‌خوابید و به تعقیبات از جمله خواندن دعای ذیل مشغول می‌شد: «یا کبیر کل کبیر، یا من لا شریک له و لا وزیر، یا خالق الشمس و القمر المنیر، یا عصمة الخائف المستجیر، یا مطلق المکبل الأسیر، یا رازق الطفل الصغیر، یا جابر العظم الکسیر، یا راحم الشیخ الکبیر، یا نور النور، یا مدبر الامور، یا باعث من فی القبور، یا شافی الصدور، یا جاعل الظل و الحرور، یا عالما بذات الصدور، یا منزل الکتاب و النور، و الفرقان العظیم و الزبور، یا من تسبح له الملائکة بالابکار و السحور، یا دائم الشبات، یا مخرج النبات بالغدو و الآصال، یا محیی الأموات، یا منشی‌ء العظام الدارسات، یا سامع الصوت، یا سابق الفوت، یا کاسی العظام البالیة بعد الموت، یا من لا یشغله شغل عن شغل، یا من لا یتغیر من حال الی حال، یا من لا یحتاج الی تجشم حرکة و لا انتقال، یا من لا یمنعه شأن عن شأن، یا من یرد بالصدقة و الدعاء من اعنان السماء ماحتم و أبرم من سوء القضاء، یا من لا یحیط به موضع و مکان، یا من یجعل الشفاء فیما یشاء من الأشیاء، یا من یمسک الرمق من المرض العمیق بما قل من الغذاء. یا من یزیل بادنی الدواء ما غلظ من الداء، یا من اذا وعد وفی، و اذا توعد عفا، یا من یملک حوائج السائلین، یا من یعلم ما فی ضمیر الصامتین، یا عظیم الخطر، یا کریم الظفر، یا من له وجه لا یبلی، یا من له ملک لا یفنی، یا من له نور لا یطفی، یا من فوق کل شی‌ء عرشه، یا من فی البر و البحر سلطانه، یا من فی جهنم سخطه، یا من فی الجنة رحمته، یا من مواعیده صادقة، یا من ایادیه فاضلة، یا من رحمته واسعة، یا غیاث المستغیثین، یا مجیب دعوة المضطرین، یا من بالمنظر الأعلی، و خلقه بالمنظر الأدنی، یا رب الأرواح الفانیة، یا رب الأجساد البالیة، یا ابصر الناظرین، یا اسمع السامعین، یا أسرع الحاسبین، یا احکم الحاکمین، یا ارحم الراحمین، یا وهاب العطایا، یا مطلق الأساری، یا رب العزة، یا اهل التقوی و اهل المغفرة، یا من لا یدرک أمده، یا من لا یحصی عدده، یا من لا ینقطع مدده، اشهد و الشهادة لی رفعة و عدة، و هی منی سمع و طاعة، و بها ارجو النجاة یوم الحسرة و الندامة، انک انت الله لا اله الا أنت وحدک لا شریک له، و ان محمدا عبدک و رسولک صلواتک علیه و آله، و انه قد بلغ عنک و أدی ما کان واجبا علیه لک، و انک تخلق دائما و ترزق، و تعطی و تمنع، و ترفع و تضع و تغنی و تفقر و تخذل و تنصر، و تعفو و ترحم، و تصفح و تتجاوز عما تعلم، و لا تظلم، و انک تقبض و تبسط، و تمحو و تثبت، و تبدأ و تعید، و تحیی و تمیت، و انت حی لا تموت، فصل علی محمد و آل محمد، و اهدنی من عندک، و افض علی من فضلک، و انشر علی من رحمتک، و انزل علی من برکاتک، فطالما عودتنی بالحسن الجمیل، و اعطیتنی الکثیر الجزیل، و سترت علی القبیح.
اللهم فصل علی محمد و آل محمد و عجل فرجی، و اقلنی عثرتی، و ارحم غربتی، و ارددنی الی افضل عادتک عندی، و استقبل بی صحة من سقمی، و سعة من عدتی، و سلامة شاملة فی بدنی، و بصیرة فی دینی، و اعنی علی استغفارک و استقالتک قبل ان یفنی الأجل، و ینقطع الأمل، و اعنی علی الموت و کربته، و علی القبر و وحشته، و علی المیزان و خفته، و علی الصراط و زلته، و علی یوم القیامة و روعته، و اسألک نجاة العمل قبل انقطاع الاجل، و قوة فی سمعی و بصری و استعمالا لصالح ما علمتنی و فهمتنی انک انت الرب الجلیل، و أنا العبد الذلیل و شتان ما بیننا، یا حنان، یا منان، یا ذاالجلال و الاکرام، صل علی محمد و آل محمد الطیبین الطاهرین..». [1] . «ای بزرگ هر بزرگ، ای که او را شریک و وزیری نیست. ای آفریننده‌ی خورشید و ماه پرتوافکن، ای پناهگاه ترسنده‌ی پناه‌جو. ای رهاکننده‌ی اسیر در بند، ای روزی‌ده طفل کوچک، ای درمانگر استخوان شکسته، ای مهربان به پیر بزرگ، ای روشنی روشنی، ای گرداننده‌ی امور، ای برانگیزاننده‌ی مردگان، ای شفادهندی سینه‌ها و دلها.
ای آفرینندی سایه و روشنایی، ای آگاه به درون دلها، ای نازل‌کننده‌ی کتاب و نور و فرقان بزرگ و زبور، ای آن که ملائکه او را سحرگاهان و بامدادان تسبیح می‌کنند، ای همیشه استوار، ای برآورنده‌ی گیاهان در چاشتگاه و شامگاه، ای زنده‌کننده‌ی مردگان، ای بازآفریننده‌ی استخوان‌های پوسیده، ای شنونده‌ی هر بانگ، ای پیشی‌گیرنده بر هر فوت‌شونده، ای پوشاننده‌ی استخوان‌های فرسوده پس از مرگ، ای که او را کاری از کاری بازنمی‌دارد، ای که از حالی به حالی دگرگون نمی‌شود.
ای آن که نیاز به دشواری جابجایی ندارد، ای آن که امری او را مانع امر دیگری نمی‌شود، ای آن که با صدقه و دعا قضای حتمی را از اوج آسمان برمی‌گرداند، ای آن که او را مکان و جایی دربر نمی‌گیرد، ای آن که درمان را در هر چه بخواهد قرار می‌دهد، ای آن که توشه و توان بیمار سخت کم‌خوراک را همچنان حفظ می‌کند، ای آن که با اندک دارویی بیماری ریشه‌دار را از بین می‌برد، ای آن که اگر وعده داد وفا می‌کند و اگر تهدید به عذاب کرد می‌بخشد،ای آنکه حوایج پرستندگان و خواستاران را در اختیار دارد.
ای پیروز بزرگوار، ای آنکه فنا به ساحتش راه ندارد، ای آن که مملکتش پایدار است، ای آن که پرتو نورش کاستی نپذیرد، ای آن که عرش قدرتش فراتر از همه چیز است، ای آن که سلطنت و قدرتش دشت و دریا را درنوردیده است، ای آن که خشم و غضب او در جهنم متجلی شده است، ای آن که در بهشت رحمت اوست، ای آن که وعده‌هایش راست است، ای آن که نعمت‌هایش والا است، ای آن که رحمتش واسعه است، ای فریادرس درماندگان، ای پاسخگوی درخواست بیچارگان، ای آن که در منظر و نگرش والا است و خلقش در منظر پایین، ای پروردگار ارواح نیست‌شونده، ای پروردگار اجسام پوشیده، ای بیننده‌ترین بینایان، ای شنونده‌ترین شنوایان، ای سریعترین حساب‌رسان، ای حکیم‌ترین حکمروایان، ای مهربان‌ترین مهربانان، ای بخشنده‌ی عطایا، ای رهاننده‌ی اسیران، ای پروردگار عزت، ای اهل تقوا و آموزش. ای آن که پایانش به دست نیاید، ای آن که نعمتش به شمار نیاید، ای آن که یاری‌اش قطع نشود، شهادت می‌دهم در حالی که شهادت برایم رفعت و توشه است و از من نشانه شنوایی و اطاعت است و بدان وسیله روز پشیمانی و حسرت رستگاری جویم. بدرستی تو خدایی یگانه و تو را شریک نیست و هیچ خدایی جز تو نیست، شهادت می‌دهم که محمد بنده و رسول تو است، صلوات تو بر او باد. گواهی می‌دهم که پیامبرت آنچه را که بر او واجب کردی انجام داد و ادای وظیفه نمود و تو پیوسته می‌آفرینی و روزی می‌دهی و عطا می‌کنی و بازمی‌داری و برمی‌گیری و فرومی‌گذاری و بی‌نیاز می‌گردانی و تهیدست می‌کنی و یاری می‌دهی و خوار می‌گردانی و می‌بخشی و می‌آمرزی و از آنچه می‌دانی درمی‌گذری و ستم نمی‌کنی و قبض و بسط به دست توست و ثبت می‌کنی و محو می‌گردانی. می‌آفرینی و بازمی‌گردانی و زنده می‌کنی و می‌میرانی و خود همیشه زنده‌ای و مرگ را بر تو چیرگی نیست. پس بر محمد و آل‌محمد درود فرست و مرا هدایت کن و فضل و مرحمت خود را بر من فروریز و مهربانیت را بر من بگستران و برکات خود را بر من فرود آور که مرا با حسنات نیکویت مأنوس ساخته‌ای و مرا با عطایای گرانقدرت بی‌نیاز کرده‌ای و زشتی مرا پنهان نموده‌ای. پروردگارا! بر محمد و آل‌محمد درود فرست و فرج و گشایشم را نزدیک گردان، از لغزشم درگذر، بر غربتم رحمی کن، و مرا به بهترین عادتهایت نزد من بازگردان، سلامتی‌ام را جایگزین بیماری نما و زندگیم را فراخی ده و صحت کامل بدنی نصیبم کن، بصیرتی در دینم عطا نما قبل از آن که اجلم فرارسد و امیدم قطع گردد به من کمک کن تا از گناهانم استغفار کنم. بر مرگ و سختی آن و وحشت قبر و سبکی میزان و لغزش از صراط و ترس و هراس روز قیامت مرا یاری کن. پروردگارا! قبل از فرارسیدن اجل از تو عملی نجات‌بخش و نیرویی در چشم و گوش خواهانم، مرا موفق گردان تا از آنچه به من آموخته‌ای برای مصالح خود استفاده کنم بدرستی تویی پروردگار بزرگ و منم بنده‌خوار و چه بسیار میان ما فاصله است، ای مهربان، ای صاحب جلال و کرامت، بر محمد و آل اطهارش درود فرست...».
در دعاهای امامان شیعه - علیهم‌السلام - صفحات درخشانی از عرفان و توحید به چشم می‌خورد که انسان را به ایمان و حفظ خود از پلیدی و سقوط در گرداب‌های گمراهی فرامی‌خواند.
این دعا کمال معرفت حضرت هادی نسبت به پروردگار و اخلاص نسبت به او را نشان می‌دهد. در این دعا امام آنچنان که شایسته ذات ربوبی است با خداوند نیایش می‌کند و او را می‌ستاید و تمامی کارها را به او ارجاع می‌دهد و اراده‌ی او را بالاتر از همه اراده‌ها می‌شناسد و این نهایت یقین و توکل به خداوند است.
پی نوشت ها:
[1] المصباح، البحار.