خطبه نکاح‌

کلینی با سند خود از جناب عبدالعظیم حسنی نقل می‌کند که گفت:
از امام هادی علیه‌السلام شنیدم این خطبه را می‌خواند: سپاس خدایی را که پیش از آن که دینداری از او پیروی کند [همه را می‌داند، و] به هر پدیده‌ای آگاه است، پدید آورنده آسمان‌ها و زمین است، گرد آورنده اسباب، طبق جریان قلم تقدیر، و قضاء علم پیشین، و حکم معین خود است، او را بر نعمت‌هایش سپاس می‌گویم، و از کیفرهایش به او پناه می‌برم، از خدا هدایت می‌طلبم، و از گمراهی و نابودی به او پناه می‌جویم، هر که را خدا هدایت کند، هدایت یافته، و آیین [و راه] برین را پیموده، و به بزرگترین دارایی دست یافته است، و هر که را خدا گمراه کند، از هدایت بازمانده، و به هلاکت فرو افتاده است، و شهادت می‌دهم که هیچ معبود به حقی جز خدا نیست که یگانه و بی‌شریک است، و محمد بنده و فرستاده برگزیده، و دوستدار پسندیده، و مبعوث به هدایت اوست، خدا او را در زمانی فرستاد که از پیامبران خبری نبود، و ملت‌ها در ستیز بودند، و راه‌های هدایت بسته بود، و حکمت از بین رفته، و نشانه‌های هدایت، و نیز دلیل‌ها محو شده بود، او رسالت پروردگارش را رساند، و مأموریت الهی خود را آشکار کرد، و حقی را که بر عهده داشت پرداخت، و پسندیده [و مرضی حق تعالی] درگذشت.
تمام این کارها با دست خدا به سوی اسباب و مقادیر خود روان می‌شوند، امر خدا، به سوی قدر او، و قدر او به سوی اجل او، و اجل او به سوی کتاب او روان می‌شود، و برای هر [زمان و] اجلی نوشته‌ای است، «خداوند هر چه را بخواهد محو، و هر چه را بخواهد اثبات می‌کند، و اصل نوشته [و لوح محفوظ] نزد اوست». اما بعد، خدای سبحان، دامادی [و خویشاوندی سببی] را دستاویز انس دل‌ها، و فامیلی همسران قرار داد، که با آن، خویشاوندی‌ها را بهم آمیخت، و آن را مایه دلسوزی و مهربانی قرار داد، «در این نشانه‌هایی است برای عالمان»، خدای سبحان در کتاب خود می‌فرماید: «و او کسی است که از آب، انسانی را آفرید، و او را [دارای خویشاوندی] نسبی و سببی قرار داد»، و می‌فرماید: «به افراد بی‌همسر قوم خود، و غلامان و کنیزان درستکارتان همسر دهید»، همانا فلانی پسر فلانی، کسی است که موقعیت اجتماعی، و رفتار ادبی او را می‌شناسید، او مایل است در زندگی شما شریک شود، او دامادی شما را دوست دارد، به خواستگاری دختر شما فلانی دختر فلانی آمده است، و چنین و چنان مقدار را مهریه دختر قرار داده، نقد آن این مقدار است، و نسیه آن این مقدار، وساطت ما را برای او بپذیرد، و خواستگار ما را همسر دهید، پاسخ نیک دهید، و سخن نیک به زبان آورید، من از خدا برای خود، و شما، و همه مسلمانان مغفرت می‌طلبم.
روی الکلینی:
عن عدة من أصحابنا، عن أحمد بن محمد بن خالد، عن عبدالعظیم بن عبدالله، قال: سمعت أباالحسن علیه‌السلام یخطب بهذه الخطبة:
الحمدلله العالم بما هو کائن من قبل أن یدین له من خلقه دائن، فاطر السماوات و الأرض، مؤلف الأسباب بما جرت به الأقلام، و مضت به الأحتام من سابق علمه، و مقدر حکمه، أحمده علی نعمه، و أعوذ به من نقمه، و أستهدی الله الهدی، و أعوذ به من الضلالة و الردی، من یهده الله فقد اهتدی، و سلک الطریقة المثلی، و غنم الغنیمة العظمی، و من یضلل الله فقد حار عن الهدی، و هوی الی الردی، و أشهد أن لا اله الا الله وحده لا شریک له، و أن محمدا عبده و رسوله المصطفی، و ولیه المرتضی، و بعیثه بالهدی، أرسله علی حین فترة من الرسل، و اختلاف من الملل، و انقطاع من السبل، و دروس من الحکمة، و طموس من أعلام الهدی و البینات، فبلغ رسالة ربه، و صدع بأمره، و أدی الحق الذی علیه، و توفی فقیدا محمودا صلی الله علیه و آله.
ثم ان هذه الأمور کلها بیدالله تجری الی أسبابها و مقادیرها، فأمر الله یجری الی قدره، و قدره یجری الی أجله، و أجله یجری الی کتابه، و لکل أجل کتاب، (یمحوا الله ما یشاء و یثبت و عنده أم الکتاب) [1] . أما بعد، فان الله جل و عز جعل الصهر مألفة للقلوب، و نسبة المنسوب، أوشج به الأرحام، و جعله رأفة و رحمة، (ان فی ذلک لآیات للعالمین) [2] ، و قال فی محکم کتابه: (و هو الذی خلق من الماء بشرا فجعله نسبا و صهرا) [3] ، و قال: (و أنکحوا الأیامی منکم و الصالحین من عبادکم و امائکم) [4] ، و ان فلان بن فلان ممن قد عرفتم منصبه فی الحسب، و مذهبه فی الأدب، و قد رغب فی مشارکتکم، و أحب مصاهرتکم، و أتاکم خاطبا فتاتکم فلانة بنت فلان، و قد بذل لها من الصداق کذا و کذا، العاجل منه کذا، و الآجل منه کذا، فشفعوا شافعنا، و أنکحوا خاطبنا، وردوا ردا جمیلا، و قولوا قولا حسنا، و أستغفر الله لی ولکم، و لجمیع المسلمین [5] .