نام کتاب : دانشنامه امام هادی علیه السلام نویسنده : جمعی از نویسندگان جلد : 1 صفحه : 207
تقیه در غسل میت و گذاشتن جریده
و نیز با سند خود از ایوب بن نوح نقل میکند که گفت: احمد بن قاسم
به امام هادی علیهالسلام نامه نوشت، و پرسید که مؤمنی از دنیا میرود، و
غاسل میآید تا غسلش دهد، در آنجا گروهی از مرجئه [1] حضور دارند، آیا به
روش اهل سنت غسلش دهد، و عمامه و جریده [2] برایش نگذارد؟ امام علیهالسلام
در پاسخ نوشت: به روش امامیه غسلش دهد هر چند مرجئه در آنجا باشند، ولی
جریده را پنهانی بگذارد، و تلاش کند که کسی آن را نبیند. کلینی با سند خود از علی بن بلال نقل میکند که گفت: به
امام هادی علیهالسلام نام نوشت و پرسید: در جایی که درخت خرما نیست آیا
به جای جریده [و شاخه نخل] از درخت دیگری میشود گذاشت؟ امام علیهالسلام
در پاسخ نوشت: اگر جریده به دست نیامد، غیر آن جایز است، ولی جریده بهتر
است، و روایت [از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله] نیز همین را میگوید. صدوق
رحمه الله میگوید: علی بن بلال به امام هادی علیهالسلام نوشت: کسی در
سرزمینی از دنیا رفته که نخل ندارد، آیا میشود به جای جریده، چیزی از درخت
دیگر گذاشت؟ زیرا از پدران بزرگوار شما نقل شده که تا این دو جریده، تر
هستند عذاب از میت برداشته میشود، و جریده، مؤمن و کافر را سود میبخشد. امام
علیهالسلام پاسخ داد: میشود از درخت تر دیگری بهره گرفت، و چنانچه در
غسل میت، عدهای مخالف حضور دارند لازم است تلاش شود تا میت به روش امامیه
غسل داده شود، و جریده از ایشان پنهان بماند. و روی أیضا: عن علی،
عن سعد بن عبدالله، عن أیوب بن نوح قال: کتب أحمد بن القاسم الی أبیالحسن
الثالث علیهالسلام یسأله عن المؤمن یموت فیأتیه الغاسل یغسله، و عنده
جماعة من المرجئة، هل یغسله غسل العامة، و لا یعممه، و لا یصیر معه جریدة؟ فکتب: یغسله غسل المؤمن، و ان کانوا حضورا، و أما الجریدة فلیستخف بها، و لا یرونه، و لیجهد فی ذلک جهده [3] . روی
الکلینی: عن علی بن ابراهیم، عن علی بن محمد القاسانی، عن محمد بن محمد،
عن علی بن بلال أنه کتب الیه یسأله عن الجریدة، اذا لم نجد نجعل بدلها
غیرها فی موضع لا یمکن النخل؟ فکتب: یجوز اذا أعوزت الجریدة، و الجریدة
أفضل، و به جاءت الروایة [4] . قال الصدوق: کتب علی بن بلال الی
أبیالحسن الثالث علیهالسلام: الرجل یموت فی بلاد لیس فیها نخل، فهل یجوز
مکان الجریدة شیء من الشجر غیر النخل، فانه قد روی عن آبائکم علیهمالسلام
أنه یتجافی عنه العذاب ما دامت الجریدتان رطبتین، و أنها تنفع المؤمن و
الکافر. فأجاب علیهالسلام: یجوز من شجر آخر رطب، و متی حضر غسل المیت
قوم مخالفون وجب أن یقع الاجتهاد فی أن یغسل غسل المؤمن، و تخفی الجریدة
عنهم [5] .
[~hr~]پی نوشت ها: (1)
مرجئه: فرقهای از فرق اسلامی، و گروهی از خوارجاند که مرتکب گناهان
کبیره را مخلد در آتش نمیدانند، و بعضی میگویند هر کس به قرآن و سنت عمل
کند، میتواند امام باشد، امویان از ایشان پشتیبانی میکردند. [اقتباس از
معارف و معاریف 9 / 268]. [2] جریده: شاخه تر درخت خرما و سدر و غیره که زیر بغل میت مینهند، و مستحب است. [3] تهذیب الأحکام 1: 448 ح 96، وسائل الشیعة 2: 737 ح 9. [4] الکافی 3: 153 ح 11، تهذیب الأحکام 1: 294 ح 860. [5] من لا یحضره الفقیه 1: 144 ح 404، وسائل الشیعة 2: 738 ح 1. منبع: فرهنگ جامع سخنان امام هادی؛ تهیه و تدوین گروه حدیث پژوهشکده باقر العلوم؛ مترجم علی مؤیدی؛ نشر معروف چاپ اول دی 1384.
نام کتاب : دانشنامه امام هادی علیه السلام نویسنده : جمعی از نویسندگان جلد : 1 صفحه : 207