نام کتاب : دانشنامه امام هادی علیه السلام نویسنده : جمعی از نویسندگان جلد : 1 صفحه : 1086
وعیبة علمه
«عیبة» به معنی جامهدان و چیزی که لباسهای فاخر و اشیای گرانبها را
در آن قرار میدهند، میباشد. از آنجایی که علوم الهی بسیار گرانبها است و
هر کسی لایق نگهداری آن نیست و طاقت تحمّل آن را ندارد، امامان هدایت،
جامهدان این گنجینه پربها گشتهاند. قال علی بن الحسین علیه السلام:
«نَحنُ اَبوابُ اللَّهِ و نَحنُ الصراطُ المُستَقیمِ و نَحنُ عَیبَةُ علمِ
اللّهِ وَ تَراجِمَةُ وَحْیهِ و نَحنُ اَرْکانُ توحیدِه و موضِعُ
سِرِّه».[1] . امام سجاد علیه السلام میفرمایند: ماییم درهای خدا و ماییم
راه مستقیم و ماییم جامهدار علم خدا، و بازگوکننده وحی او و ماییم
پایههای توحید و یگانه پرستی خدا و جایگاه راز او. زمانی که در بازار کوفه
اسیران کربلا را حرکت میدادند، وقتی فاطمه صغری علیها السلام - دختر امام
حسین علیه السلام - شادی مردم را دید که چگونه بر شهادت امام حسین علیه
السلام شادمانی میکنند، خطبهای خواند و به معرفی خاندان خود پرداخت و این
چنین گفت: «یا اَهلَ الکوفَةِ یا اَهلَ المَکرِ و الغَدْرِ و الخَیلاءِ
فاِنَّا اَهلُ بَیتٍ اِبتَلانا اللَّهُ بِکُم و اِبتلاکُم بنا فَجَعَلَ
بَلائَنا حَسَناً و جَعَلَ عَلمَه عِندَنا و فَهْمَه لَدینا فَنَحنُ عَیبُة
عِلمِهِ و وعاءُ فَهْمِهِ و حِکْمَتِهِ».[2] . ای اهل کوفه، ای اهل نیرنگ و
خیانت و خودپسندی، ما خاندانی هستیم که خداوند ما را با شما آزموده و شما
را به وسیله ما. پس آزمودن ما چه نیکو بود و علم خود را در میان ما قرار
داد و فهمش را نزد ما نهاد. ما جامهدار دانش و ظرف فهم و حکمت اوییم.
ائمّه معصومین علیهم السلام علاوه بر آنکه جامهدار علم الهیاند، وارثان
علوم انبیا نیز میباشند. قال الصادق علیه السلام: «نَحنُ وَرَثةُ
الاَنبیاءِ ثم قال جَلَلَ رَسولُ اللَّهِ صلی الله علیه وآله عَلی عَلِی
علیه السلام ثوباً ثُمَّ عَلَّمَهُ الفَ کَلِمَةٍ کُلَ کَلِمَةٍ تَفْتَحُ
الفَ کَلِمَةٍ».[3] . امام صادق علیه السلام میفرمایند: ما وارثان
پیامبرانیم. سپس فرمودند: پیامبر بر علی جامهای پوشاند و سپس هزار کلمه به
او آموخت که هر کلمه آغازگر هزار کلمه است. بنابراین آنان معدن علم هستند که هر کس علم و دانشی خواست. باید نزد آنان فراگیرد. قال علی علیه السلام: «نَحنُ شَجَرَةُ النَّبوَةِ... و مَعادِنُ العِلْمِ وَ ینابیعُ الحِکَمِ».[4] . امام علی علیه السلام فرمودند: ما درخت نبوّت... و معدنهای دانش و سرچشمههای حکمت هستیم. پس آنان گنجینهداران دانش خداوند هستند. قال
رسول اللّه صلی الله علیه وآله: «قال اللَّهُ تَبارَکَ و تَعالی فی صِفَةِ
اَهْل البَیتِ هُم خُزانی عَلی عِلمی مِن بَعْدکَ».[5] . پیامبر صلی الله
علیه وآله فرمودند: خدای تعالی در توصیف اهلبیت فرمود: آنان گنجینهداران
دانش من پس از تو هستند. بنابراین آنان زنده نگهداران علم هستند. وَ
مِن خُطبة لَه علیه السلام یذکِّر فیها آل محمَّد صلی الله علیه وآله: «هُم
عَیشُ العِلمِ و مَوتُ الجَهلِ».[6] . امام علی علیه السلام در خطبهای در
توصیف آل پیامبر صلی الله علیه وآله فرمودند: آنان زندهدارندگان علم و
دانش و میرانندگان جهل و نادانی هستند.
پی نوشت ها: (1) ینابیع الموده، ج 3، ص 359. (2) اللهوف، ص 89. (3) الخصال، ص 651. (4) نهجالبلاغه، خطبه 109. (5) کافی، ج 1، ص 193. (6) نهجالبلاغه، خطبه 239. منبع: پرچمداران هدایت، تدبری در زیارت جامعه کبیره؛ سید احمد سجادی؛ انتشارات اسوه؛ چاپ اول خرداد 1388.
نام کتاب : دانشنامه امام هادی علیه السلام نویسنده : جمعی از نویسندگان جلد : 1 صفحه : 1086