فعل متصرف و غير متصرف‌

فعل متصرّف: عبارتست از فعلى كه داراى ماضى، مضارع، امر و ساير فروعات از قبيل اسم فاعل اسم مفعول باشد مانند اغلب افعال.

فعل غير متصرّف: آنستكه چنين نباشد اعم از آنكه بطور كلّى هيچ تصرّفى در آن نبوده همچون: نعم، حبّذا، بئس و ساء.

يا تصرّف در آن ناچيز و اندك باشد مانند: ليس و عسى كه چهارده صيغه ماضى را دارا بوده ولى مضارع ندارند.

يا نظير: زال، انفك، و فتى كه مضارع و اسم فاعل داشته ولى امر و مصدر ندارند.

فعل عام و فعل خاص‌

فعل عام: عبارتست از فعلى كه باعتبار معنايش تمام افعال را شامل شده و كلّيه حركات از مصاديق آن باشند و آنها چهار لفظ هستند باين ترتيب:

كان، ثبت، وجد، حصل.

و برخى از اهل ذوق آنها را در اين بيت آورده و گفته:

فعل خاص: عبارتست از فعلى كه معناى محدود و مشخّصى داشته كه با ديگر افعال تباين و تضاد داشته باشد مانند ساير افعال.

فعل قلب و فعل جارحه‌

فعل از نظر انتسابش به مسمّى بر دو قسم است:

1- فعل جارحه.