الف: تغيير در لفظ.

ب: تغيير در معنى.

امّا تغيير در لفظ آنستكه آنرا از حالت رفعى به جزمى مبدّل مى‌سازد يعنى علامت رفع را از آخر آن ساقط و بجايش علامت جزم قرار مى‌دهد و شرح علامت رفع و جزم در فعل مضارع انشاء اللّه در مبحث اعراب و بناء خواهد آمد.

و امّا تغيير در معنى آنستكه اخبارى آنرا به انشاء تبديل مى‌كند لذا فعل « تأكل » كه معنايش اخبار از خوردن است پس از آمدن « لاء » ناهيه بر سر آن اين معنا از آن زائل شده و بانشاء و ايجاد كفّ نفس از فعل تبديل ميشود.

3- فعل نهى از جهاتى با فعل مضارع فرق دارد كه ذيلا به اهمّ آنها اشاره مى‌كنيم:

جهات فرق بين فعل مضارع و نهى‌

1- فعل مضارع مرفوع است ولى فعل نهى مجزوم مى‌باشد.

2- فعل مضارع از جمله اخبار محسوب شده ولى فعل نهى در زمره انشاءات داخل است.

3- نون تأكيد بفعل نهى ملحق ميشود ولى بفعل مضارع وصل نميشود چه آنكه الحاق اين نون صرفا بافعال انشائى است.

4- فعل مضارع صفت براى نكره واقع ميشود ولى فعل نهى چنين صلاحيّتى را ندارد.

5- فعل مضارع حال واقع شده ولى نهى حال واقع نميشود.

6- فعل مضارع خبر براى مبتداء واقع شده ولى نهى صلاحيّت براى آن را ندارد.

7- فعل مضارع صله براى موصول قرار گرفته ولى نهى اينچنين نميباشد.

8- فعل مضارع مضاف اليه واقع ميشود ولى نهى اينطور نيست.

9- فعل مضارع مشترك بين حال و استقبال بوده ولى فعل نهى صرفا بر زمان حال دلالت دارد.