ماء زائده نيز بر دو نوع است:
1- كافّه.
2- غير كافّه.
ماء كافّه بر سه نوع است:
الف: كافّه از عمل رفع و آن صرفا به سه فعل متّصل مىشود و آنها عبارتند از:
قلّ، كثر، طال مانند:
قلّما يبرح اللبيب الى ما
يورث المسجد داعيا او مجيبا
ب: كافه از عمل نصب و رفع و آن به « انّ » و اخواتش متّصل مىشود مانند:
انّما اللّه واحد .
ج: كافّه از عمل جرّ و آن بر دو نوع است:
1- متّصل به حروف مانند ماء متّصل به « باء » و « من » و « ربّ » و « كاف » .
2- متّصل به ظروف مانند ماء متّصل به « بعد » و « بين » و « حيث » و « اذ » .
ماء غير كافّه بر دو نوع است:
1- عوض.
2- غير عوض.
عوض در دو مورد مىباشد:
الف: در مثل: امّا انت منطلقا انطلقت كه در اصل: انطلقت لان كنت منطلقا بوده.
ب: در مثل: افعل هذا امّا لا كه در اصل: ان كنت لا تفعل غيره بوده.
و غير عوض بعد از واقع ميشود مانند: شتّان ما زيد و عمرو.
«من»
بفتح ميم و سكون نون بر چهار وجه مىآيد:
1- شرطيّه/ مانند:/ من يعمل سوء يجزيه .
2- استفهاميّه/ مانند:/ من بعثنا من مرقدنا .