«اى»
بكسر همزه و سكون « ياء » حرف جواب است بمنزله « نعم » فلذا همچون « نعم » براى تصديق مخبر يا اعلام مستخبر و يا وعده دادن به طالب مىآيد.
بفتح همزه و سكون ياء به دو معنا مىآيد:
1- نداء قريب يا بعيد و يا متوسط.
2- بمعناى تفسير.
«اىّ»
بفتح همزه و تشديد ياء به پنج وجه مىآيد:
1- شرط مانند: ايّا ما تدعوا فله الاسماء الحسنى .
2- استفهام مانند: فباىّ حديث بعده تؤمنون .
3- موصول مانند: لننزعنّ من كلّ شيعة ايّهم اشدّ على الرحمن .
4- دال بر معناى كمال كه در اينفرض صفت براى نكره قرار مىگيرد مانند:
مررت برجل اىّ رجل.
5- وصيله و آن را بعنوان وسيله براى منادى قرار دادن كلمهاى كه الف و لام دارد مىآورند مانند: يا ايّها الرّجل.
«اذ»
بكسر همزه و سكون ذال بچهار وجه مىآيد:
1- اسم براى زمان ماضى و آن به چهار نحو استعمال ميشود:
الف: ظرف مانند: فقد نصره اللّه اذا خرجه الّذين كفروا .