و يا مجاز عينا همين دو احتمال در مسنداليه نيز مى‌باشد قهرا از ملاحظه دو حالت در مسند با دو حالت در مسنداليه چهار قسم گذشته حاصل مى‌شود.

قوله: تهييج القوى النّاميّة فيها: ضمير در [فيها] به ارض راجع است.

قوله: و احداث نضارتها: ضمير در [نضارتها] به ارض عود مى‌كند.

قوله: و هى صفة تقتضى الحسّ و الحركة الارادية: ضمير [هى‌] به حيات عود مى‌كند.

قوله: ازدياد قويها النّاميّه: ضمير در [قويها] به ارض راجع است.

قوله: و هو فى الحقيقة عبارة الخ: ضمير [هو] به شباب راجع است.

متن: و هو فى القرآن كثير و اذا تليت عليهم آياته زادتهم ايمانا ، يذبّح ابنائهم‌ ، ينزع عنهما لباسهما ، يوما يجعل الولدان شيبا ، و اخرجت الارض اثقالها .

شرح عربى‌ و هو اى المجاز العقلى فى القرآن كثير اى كثير فى نفسه لا بالاضافة الى مقابله حتّى تكون الحقيقة العقليّة قليلة و تقديم، فى القرآن، على، كثير، لمجرّد الاهتمام كقوله تعالى‌ و اذا تليت عليهم آياته‌ اى‌ آيات اللّه زادتهم ايمانا اسند الزّيادة و هى فعل اللّه تعالى الى الآيات لكونها سببا، يذبّح ابنائها نسب التذبيح الّذى هو فعل الجيش الى فرعون لانّه سبب آمر ينزع عنهما لباسهما