پس از يك رشته كشمكش ها سرانجام، طرفين صلح نامه اى را امضا كردند و قرار شد كه ابوموسى اشعرى، از طرف امام و عمروبن عاص از طرف معاويه در يك نقطه بى طرف گرد آيند و به مذاكره بپردازند و حكم قرآن را اعلام كنند، ما فعلاً با اين كه سرانجام قرارداد صلح، به كجا انجاميد و چگونه عمروعاص، ابوموسى را فريب داد، كارى نداريم. روى سخن درباره مناظره اى است كه امام با سران خوارج انجام داد، زيرا همان خوارج كه در واقع گروه فشار بودند، بعداً از نظر خود بازگشتند و اصرار ورزيدند كه امام(عليه السلام) آن عهد و پيمان را بشكند، در حالى كه امام كسى نيست كه عهدى را كه بسته بشكند.

سپاه معاويه كه سپاه قاسطين هستند به شام و سپاه امام همراه با گروه خوارج به كوفه بازگشتند ولى پيوسته پشت سر امام بدگويى مى نمودند و امورى را دستاويز قرار داده و اهانت مى كردند.

از سوى ديگر آنان پيوسته براى مسلمانان ايجاد مزاحمت مى نمودند، حتى عبدالله فرزند خبّاب بن الارت را كه از عباد و قاريان قرآن بود با همسر حامله اش به خاطر علاقه به امام على(عليه السلام) كشتند، امام(عليه السلام)سرانجام، تصميم گرفت كه ريشه فساد را قطع كند و لذا با سپاهى گران كه در مسير حركت به صفين بود، از نيمه راه به سمت نهروان بازگشت و در آن نقطه هر دو طرف به آرايش نظامى پرداختند. پيش از آغاز جنگ، خوارج، ابن عباس را خواستند تا علت جدايى خود را به گوش امام برسانند، و لذا اين گفتگو و مناظره به واسطه ابن عباس برگزار شد. اينك متن كامل مناظره را به گونه اى روشن از نظر خوانندگان مى گذرانيم: