پيشوايان معصوم به پيروى از نخستين نياى خود اميرمؤمنان على(عليه السلام) به نقد اين نظر پرداخته و آشكارا آن را امرى ممتنع و محال خواندند، خطبه هاى اميرمؤمنان(عليه السلام)، مالامال از اين واكنش است.

مردى به اميرمؤمنان(عليه السلام) گفت: چگونه خدا در روز رستاخيز به حساب بندگان مى رسد در حالى كه آنان او را نمى بينند تو گويى سؤال اين مرد، نوعى مقايسه با محاسبات دنيا بود كه تا محاسب، طرف را نبيند و با او سخن نگويد، نمى تواند به حساب او برسد و بازجويى كند، امام در پاسخ فرمود:

«كما يرزقهم ولا يرونه»[1]، «همان گونه كه به آنها روزى مى دهد در حالى كه آنها او را نمى بينند».

امام يكى از خطبه هاى خود را با نفى رؤيت آغاز مى كند:«الحمد لله المعروف من غير رؤية...»[2]، «سپاس خدايى را كه بى آن كه ديده شود، شناخته شده است...».

سخنان اميرمؤمنان(عليه السلام) درباره رؤيت فزونتر از آن است كه در اينجا بازگو شود.

اشاعه دو اصل باطل در عصر امويان

فرمانروايان اموى دو اصل باطل را در ميان مسلمانان اشاعه مى دادند يكى مسأله جبر و اين كه انسان در سرنوشت خود، آزاد نبوده و به دنبال تقدير خدا قدم برمى دارد. دوم مسأله رؤيت و اين كه خدا در اين جهان و يا