نام کتاب : تاريخ سياسى صدر اسلام نویسنده : سليم بن قيس الهلالي جلد : 1 صفحه : 41
تاريخى كه تشيّع اماميه در خط و مشى عقيدتى- سياسى تكوينى نوين يافت
ما شاهد شگفتيهاى بسيار هستيم؛ شريف مرتضى (436- 355 ه) رهبر برجسته شيعه اماميه و
جانشين بلا منازع مفيد در دولت شيعى- شعوبى آل بويه در مناظرهاى علنى و آشكار كه
حكايت از آزادى عمل اماميه دارد، با قاضى القضاة خلافت بغداد به روايتى از كتاب
سليم استناد مىكند و قاضى القضاة در پاسخ به شريف مرتضى با استناد به اتهامات و
برچسبهاى اسلاف خويش عليه سليم و كتاب او مىگويد كه: «روايات سليم بىاعتبار است و
سليم خود همان معروف المذهب است (يعنى از جناح راديكال دوره حضور است) و در ردّ
روايت او همان كتابش كه در ميان شيعيان به كتاب سليم معروف است كافى است، كه من
خود از برخىشان شنيدهام كه مىگويند اين اسمى بىمسمّى است و اصلا در دنيا چنين
كسى به نام سليم بن قيس هلالى وجود خارجى نداشته و كتاب منسوب به او ساختگى و جعلى
است و اصالتى ندارد هر چند كه برخى ديگر، نام وى را در كتب رجال آوردهاند.»[1] قاضى القضاة خلافت بغداد به دو جريان در ميان سران و رهبران اماميه و
جوامع علمى شيعه اشاره مىكند؛ جريان و جناح به شدّت محتاط و محافظه كار كه از
رجال و روايات راديكال و خطرناك پرهيز كرده و اصولا تلقى خاصى از دوره حضور و
ميراث روايى امامان دارد و جناح نسبتا وفادار به ميراثهاى دوره حضور كه به سليم و
احاديث او استناد مىنمايد. در منابع تاريخى و رجالى اماميّه به وجود اين دو جريان
اشاره شده است.[2] به نظر مىرسد احمد بن حسين بن عبيد اللَّه غضائرى (احتمالا متوفاى
ميان سالهاى 430 تا 450 ه) معروف به ابن غضائرى مؤلف كتاب الضعفاء يكى از رجال به
شدّت افراطى جناح محتاط و محافظهكار شيعه باشد.