14 حروف مشبهة بالفعل (2)

معانى حروف مشبّهة بالفعل‌

در اين‌جا به بيان معانى حروف « مشبّهه بالفعل» غير از « انّ » مى‌پردازيم و بررسى « انّ » را به كتاب ديگر (نحو 2) موكول مى‌كنيم.

1. « انّ »: براى تأكيد و تقويت نسبت بين مسند و مسند اليه آورده مى‌شود. بنابراين اگر مخاطب، كاتب بودن على را انكار مى‌كند و يا نسبت به آن شك دارد، از « انّ » براى تأكيد جمله استفاده مى‌شود؛ يعنى « انّ عليا كاتب».

2. لكنّ: اين حرف در موقعى آورده مى‌شود كه جمله ماقبل نوعى توهّم را در مخاطب ايجاد مى‌كند كه « لكنّ » و مابعد آن، اين توهّم را برطرف مى‌كنند.

براى توضيح مطلب به مثال زير دقّت كنيد:

« غرق المسافرون لكنّ ولدك نجا» [1]

عبارت بالا از دو جمله ساخته شده است:

اوّل: « غرق المسافرون»؛ اين جمله بدين معناست كه همه مسافران غرق شدند. اين جمله براى مخاطب ممكن است توهّمى ايجاد كند و آن اين است كه فرزندش هم غرق شده است.

اين توهم را با جمله بعد برطرف مى‌كند كه: « ولدك نجا»؛ يعنى « ولى فرزند شما نجات يافت».

3. كأنّ: براى تشبيه مسند اليه به مسند آورده مى‌شود؛ مانند:

[1] . « ولدك » اسم « لكنّ » و « نجا » خبر آن است.