و از آن جمله است: مقدار
زايد از سهم قرآنى زنى كه شوهرش مرده باشد.
در همه اين اقسام غير از
افراد ياد شده هيچ كس ديگر مستحقّ ارث نيست.
فصل: در موانع ارث
موانع ارث سه تاست:
نخست: كفر وارث[1]
به همه اقسامش به طور مطلق مانع ارث مىشود كفر عبارت است از: انكار چيزى كه به
ضرورت، آمدن آن از جانب رسول اسلام (ص) معلوم باشد، بسان شهادتين، و اركان عبادات
و مانند آن.
ليكن مسلمان از كافر ارث
مىبرد و مانع ارث بردن وارثان كافر- هر چند به ميت نزديكتر باشند- مىشود.
اگر وارثان، فرزندان كوچك
وى باشند، از تركه ميت به آنها انفاق مىشود تا بالغ شوند، آن گاه اگر اسلام
آوردند، ارث مىبرند و گرنه، خير.
اگر كافران به دادگاه
اسلامى مراجعه كنند، ميان آنها بر اساس قوانين اسلامى حكم مىشود.
دوم: برده بودن وارث، مگر غير او وارث ديگرى وجود نداشته باشد و مال به
جا مانده از ميت براى خريد وى كافى باشد، كه در اين صورت برده خريدارى و آزاد
مىشود و اگر يك نفر باشد، مقدار باقيمانده از بهاى وى به او داده مىشود. اگر
وارث بيش از يك نفر باشد و مال براى خريد همگى كافى نباشد، برخى خريدارى نمىشوند.
برده مكاتب اگر مشروط
نباشد [/ مكاتب مطلق] به همان نسبت كه آزاد شده ارث مىبرد.
اگر پيش از تقسيم مال كافر
مسلمان شود يا برده آزاد شود، ارث مىبرد[2].
سوم: كشتن مورّث، به ظلم به طور مطلق مانع ارث بردن قاتل مىشود، و اگر
قتل خطا باشد، تنها مانع ارث بردن قاتل از ديه مىشود و ديه را نزديكان پدرى- نه
مادرى- ارث مىبرند.
[1] در برخى نسخهها
اين عبارت اضافه شده است: «در
صورت اسلام ميّت».
[2] البته اين در
صورتى است كه وارث متعدد باشد و گرنه در صورت وحدت وارث، تركه در حكم مال تقسيم
شده است و به مجرّد موت مورّث به او منتقل مىشود بنابر اين در اين فرض مسلمان
شدن كافر يا آزاد شدن برده هيچ اثرى ندارد.