۱. مسلم در صحيح اين حديث را از پيغمبر خدا نقل كرد:
«لا تَكتُبوا عَنّي ومن كتبَ عَنىّ غيرَ القرآنِ فليمحُه وحدِّثُوا عَنّي [1] ولا حَرَج».
۲. در مقدّمه ابن خلدون، جلد ۲ آمده است:
ولَم يَزل ذلكَ (أى كون التفسير منقولاً عن صدرٍ مشافهة ولم يكن المكتوب بعد) مُتناقلاً بين الصّدر الأوّلِ والسَّلَفِ، حتّى صارَتِ المعارفُ عُلوماً، ودوّنت الكتب. [2]
۳. در كتاب تدريب الراوى آمده:
وكانَت الآثارُ في عَصرِ الصَّحابةِ وكِبارِ التّابِعينَ غَيرَ مُدَوَّنَة، ولا مُرَتَّبَة، لِسَيَلانِ أذهانِهِم، وَسِعَةِ حِفْظِهِمْ، وَلأنّهم كانُوا نُهُوا أوَّلاً عَن كتابَتِها، كَما ثَبَتَ في صَحِيح مُسلِم. [3]
موارد عديده اى در تأييد اين نظر، كه اهل سنّت و جماعت از تدوين علم خوددارى و آن را سينه به سينه نقل مى كردند، مى توان نشان داد. در كتاب: حضارة الاسلام [4] في دار السّلام و كتاب تاريخ آداب العرب [5] و كتاب فجر الاسلام [6] و كتاب الوسيط [7] ، اشاراتى متعدّد در اين زمينه مى توان يافت. شمس الدين، ابى عبداللّه ، محمد بن احمد ذهبى، دمشقى (م ۷۴۸) كه از بزرگان دانشمندان سنّت و جماعت است، در كتاب ميزان الاعتدال فى نقد الرجال، در ترجمه حال ابان بن تغلب از بزرگان مذهب تشيّع، پس از

[1] جزء هشتم صحيح مسلم، ص ۲۲۹، سطر ۱۱، به نقل از كتاب طبرسى و مجمع البيان.

[2] مقدمه ابن خلدون، ج ۲، ص ۳۹۲.

[3] تدريب الراوى، ص ۲۴، به نقل از كتاب طبرسى و مجمع البيان، ج ۱.

[4] اين كتاب از جميل بن نخله است و به سال ۱۸۸۸ در مصر چاپ شد (ص ۲۱۸).

[5] از مصطفى صادق الرافعى، طبع قاهره، ج ۱، ص ۲۸۵.

[6] از دكتر طه حسين، احمد امين، عبدالحميد عبادى، چاپ مصر، سال ۱۳۴۷، جزء ۱، ص ۲۶۶.

[7] از شيخ احمد اسكندرى و شيخ مصطفى عنانى چاپ مصر، سال ۱۳۵۰، ص ۱۳۷.