و بانك براى مدت و عمل مبلغى كسر گذارده و بقيه را در حساب آن شخص منظور مى‌نمايد آيا ربا است يا نه.

ج‌

- در فرض مسأله اگر از شخصى كه در شهر ديگر است طلب داشته باشد و ما فى الذمه او را بفروشد به بانك به كمتر جايز است و اگر از بانك قرض كند و در مقابل مدت چيزى قرار دهد ربا و حرام است.

س 220

- پولى كه از بانك كشاورزى مى‌دهند و قبل از گرفتن پول هر صد تومان شش تومان مى‌گيرند و چنانچه سر موعد پول را به بانك نپردازد جريمه تعلق مى‌گيرد و رئيس بانك مى‌گويد شش تومان را كه ما مى‌گيريم بعنوان حق الزحمه و پول بنزين ماشين و قلم و دوات و ساير لوازم مى‌باشد و اين پول مورد حاجت مردم است آيا اين كار مشروع است يا نه.

ج‌

- شرط زياده اگر چه بعنوان حق الزحمه و ساير مذكورات در سؤال باشد ربا و حرام است و جريمه نيز حرام است ولى اگر مديون بنحو شرعى در ضمن عقد خارج لازم ملتزم شده باشد كه اگر از موعد مقرر تأخير انداخت مبلغ معينى مجانا بدهد اشكال ندارد.

س 221

- شخصى داراى حساب بانك و از بانك يك دسته چك دارد و احتياج به پول هم دارد ناچار است از كسى قرض نمايد و كسى كه مى‌خواهد قرض بدهد گفته يك برگ چك بمبلغ ده هزار ريال به مدت دوازده ماه بنويس و براى مدت يك سال دو هزار و پانصد ريال كسر مى‌كنم، مبلغ هفت هزار و پانصد ريال پول مى‌دهم و پس از يك سال مبلغ ده هزار ريال چك را تماما دريافت مى‌كنم آن مبلغ دو هزار و پانصد ريال براى دهنده و گيرنده چه صورت دارد.

ج‌

- در فرض مسأله چنانچه شخصى كه مى‌خواهد قرض كند قبلا مقدار زيادى را بدائن صلح كند بشرط آن كه مبلغ هفت هزار و پانصد ريال را به او قرض الحسن بدهد مانعى ندارد.