نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 3 صفحه : 149
مطالعه جوانب مختلف مسائل اجتماعى، بايد بصورت دستجمعى انجام گيرد، اما هنگامى
كه طرحى تصويب شد بايد براى اجراى آن، اراده واحدى بكار افتد. در غير اين صورت هرج
و مرج پديد خواهد آمد، زيرا اگر اجراى يك برنامه بوسيله رهبران متعدد، بدون الهام
گرفتن از يك سرپرست صورت گيرد، قطعا مواجه با اختلاف و شكست خواهد شد و بهمين جهت
در دنياى امروز نيز مشورت را بصورت دستجمعى انجام مىدهند، اما اجراى آن را بدست
دولتهايى مىسپارند كه تشكيلات آنها زير نظر يك نفر اداره مىشود.
موضوع مهم ديگر اينكه جمله فوق، مىگويد: بهنگام تصميم نهايى بايد توكل بر خدا
داشته باشيد يعنى در عين فراهم نمودن اسباب و وسائل عادى، استمداد از قدرت بى
پايان پروردگار را فراموش مكن.
البته معناى توكل اين نيست كه انسان از وسائل و اسباب پيروزى كه خداوند در
جهان ماده در اختيار او گذاشته است، صرفنظر كند چنان كه در حديثى از پيغمبر اكرم ص
نقل شده است كه هنگامى كه يك نفر عرب، پاى شتر خود را نبسته بود و آن را بدون
محافظ رها ساخته بود و اين كار را نشانه توكل بر خدا مىدانست به او فرمود:
اعقلها و توكل
يعنى پايش را ببند و سپس توكل كن.
بلكه منظور اين است كه انسان در چهار ديوار عالم ماده، و محدوده قدرت و
توانايى خود محاصره نگردد و چشم خود را به حمايت و لطف پروردگار بدوزد، اين توجه
مخصوص، آرامش و اطمينان و نيروى فوق العاده روحى و معنوى به انسان مىبخشد كه در
مواجهه با مشكلات اثر عظيمى خواهد داشت (شرح بيشتر در باره مسئله توكل و چگونگى
ارتباط آن با موضوع استفاده از وسائل جهان طبيعت را بخواست خدا در ذيل آيه وَ مَنْ يَتَّقِ اللَّهَ يَجْعَلْ لَهُ مَخْرَجاً (سوره طلاق آيه 2 خواهيد خواند).
إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُتَوَكِّلِينَ در پايان آيه بعد دستور مىدهد كه افراد با ايمان بايد
تنها بر خدا تكيه
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 3 صفحه : 149