تفسير: روزى بيدار مى‌شوند كه كار از كار گذشته!

به دنبال نكوهشها كه در آيات قبل از طغيانگران دنياپرست و متجاوز به حقوق ديگران شده بود، در اين آيات به آنها اخطار مى‌كند كه سرانجام قيامتى در كار است، و حساب و كتاب و مجازات شديدى در پيش است، بايد خود را براى آن آماده كنند.

نخست مى‌فرمايد: چنان نيست كه آنها خيال مى‌كنند (كه حساب و كتابى در كار نيست، و اگر خدا مال و ثروتى به آنها داده به خاطر احترام آنها بوده نه براى آزمايش و امتحان) (كَلَّا).

" در آن هنگام كه زمين سخت درهم كوبيده شود" (إِذا دُكَّتِ الْأَرْضُ دَكًّا دَكًّا).

" دك" در اصل به معنى زمين نرم و صاف است، و سپس به درهم كوبيدن در ارتفاعات و ساختمانها و صاف كردن آن اطلاق شده،" دكان" به محلى گفته مى‌شود كه صاف و بدون پستى و بلندى است، و" دكه" به سكويى مى‌گويند كه آن را صاف و آماده نشستن كرده‌اند.

تكرار" دك" در آيه فوق براى تاكيد است.

رويهمرفته اين تعبير اشاره به زلزله‌ها و حوادث تكان‌دهنده پايان دنيا و آغاز رستاخيز است، چنان تزلزلى در اركان موجودات رخ مى‌دهد كه كوه‌ها همه از هم متلاشى شده، و زمينها صاف و مستوى مى‌شوند، چنان كه در آيه 106- 108 سوره طه آمده است: وَ يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْجِبالِ فَقُلْ يَنْسِفُها رَبِّي نَسْفاً فَيَذَرُها قاعاً صَفْصَفاً لا تَرى‌ فِيها عِوَجاً وَ لا أَمْتاً:" از تو در باره كوه‌ها سؤال مى‌كنند، بگو:

پروردگارم آنها را بر باد مى‌دهد، سپس زمين را صاف و هموار و بى‌آب و گياه‌