آنچه گفته شد در واقع قسمت مهمى از اوصاف و شرائط لازم است، ولى منحصر به اينها نيست، و با دقت و تامل در آيات و روايات اسلامى به شرايط ديگرى نيز مى‌توان دست يافت.

ضمنا آنچه گفته شد بعضى از شرائط" واجب" محسوب مى‌شود (مانند عدم منت و آزار و تظاهر) و بعضى از شرائط كمال است (مانند ايثار به نفس در موقع حاجت خويشتن) كه عدم وجود آن ارزش انفاق را از ميان نمى‌برد هر چند در سطح اعلا قرار ندارد.

و نيز آنچه گفته شد گرچه در مورد انفاق (وام به خداوند) بود، ولى بسيارى از آنها در مورد وامهاى معمولى نيز صادق است، و به اصطلاح از شرائط لازم، يا شرط كمال" قرض الحسنه" مى‌باشد.

در باره اهميت" انفاق در راه خدا" شرح مبسوطى ذيل آيه 261 تا 267 سوره بقره آورده‌ايم (جلد 2 تفسير نمونه صفحه 232 تا 257).

3- پيشگامان در ايمان و جهاد و انفاق‌

بدون شك كسانى كه در ايمان و اعمال خير بر ديگران مقدم مى‌شوند هم شجاعت و آگاهى بيشترى دارند، و هم ايثار و فداكارى فزونتر، و به همين دليل در پيشگاه خدا يكسان نيستند، و لذا در آيات فوق روى همين مساله تكيه شده بود كه كسانى كه قبل از فتح (فتح مكه يا حديبيه، و يا مطلق فتوحات اسلامى) انفاق كردند و جهاد نمودند در پيشگاه خدا با ديگران يكسان نيستند.

در حديثى از" ابو سعيد خدرى" نقل شده كه مى‌گويد: در سال" حديبيه" (سال ششم هجرت) ما با رسول خدا بوديم، هنگامى كه به" عسفان" (مكانى نزديك مكه) رسيديم فرمود: ممكن است در آينده قومى بيايند كه اعمال شما را در مقايسه با اعمال خود كوچك بشمرند!