درست است كه اين آيات ناظر به سعى و تلاش براى آخرت و مشاهده پاداش آن در سراى ديگر است، ولى ملاك و معيار اصلى آن، دنيا را نيز در بر مى‌گيرد به اين معنى كه افراد با ايمان نبايد در انتظار ديگران بنشينند كه براى آنها كار كنند، و مشكلات جامعه آنها را حل نمايند. بلكه خود دامن همت به كمر زده به سعى و تلاش و كوشش برخيزند.

از اين آيات يك اصل حقوقى نيز در مسائل جزائى نيز استفاده مى‌شود كه هميشه كيفرها دامان گنهكاران واقعى را مى‌گيرد و كسى نمى‌تواند كيفر ديگرى را به ذمه بگيرد.

2- سوء استفاده از مفاد آيه‌

چنان كه گفتيم اين آيات به قرينه آيات قبل و بعد، ناظر به تلاشهاى انسان براى امور آخرت است، ولى با اينحال چون بر اساس يك حكم مسلم عقلى است مى‌توان نتيجه آن را تعميم داد و تلاشهاى دنيا را نيز مشمول آن دانست، و همچنين پاداشها و كيفرهاى دنيوى را.

اما اين به آن معنى نيست كه بعضى از كسانى كه تحت تاثير مكتبهاى سوسياليستى قرار گرفته‌اند به آن استناد جسته بگويند مفهوم آيه اين است كه مالكيت تنها از طريق كار حاصل مى‌شود و بر قانون ارث و مضاربه و اجاره و مانند آن خط بطلان كشند.

عجب اينكه آنها دم از اسلام مى‌زنند و به آيات قرآن نيز استدلال مى‌كنند در حالى كه مساله ارث از اصول قطعى اسلام است و همچنين زكات و خمس، در حالى كه نه وارث تلاش و كوششى براى اموال مورث خود انجام داده و نه مستحقين خمس و زكات، و نه در موارد وصايا و نذر و مانند آن، در حالى كه همه‌