و تا تحول را از ارزشهاى حاكم بر وجودشان شروع نكنند مشمول الطاف الهى نخواهند شد كه‌ إِنَّ اللَّهَ لا يُغَيِّرُ ما بِقَوْمٍ حَتَّى يُغَيِّرُوا ما بِأَنْفُسِهِمْ‌ (رعد- 11).

2- پاسخ به يك سؤال‌

با مطالعه آيات فوق پيرامون تحقير شديد زينتهاى ظاهرى، و ثروت و مقام مادى، اين سؤال مطرح مى‌شود كه پس چرا قرآن مجيد در جاى ديگر مى‌گويد:

قُلْ مَنْ حَرَّمَ زِينَةَ اللَّهِ الَّتِي أَخْرَجَ لِعِبادِهِ وَ الطَّيِّباتِ مِنَ الرِّزْقِ قُلْ هِيَ لِلَّذِينَ آمَنُوا فِي الْحَياةِ الدُّنْيا خالِصَةً يَوْمَ‌ القيمة كذلك نفصل الآيات لقوم يعلمون:

" بگو چه كسى زينتهاى الهى را كه براى بندگان خود آفريده و طيبات را حرام كرده است؟ بگو: اينها در زندگى دنيا براى كسانى است كه ايمان آورده‌اند (اگر چه ديگران نيز با آنها مشاركت دارند ولى) در قيامت خالص براى آنها خواهد بود، اينچنين آيات خود را براى كسانى كه مى‌فهمند شرح مى‌دهيم" (اعراف- 32).

يا در جاى ديگر مى‌فرمايد: يا بَنِي آدَمَ خُذُوا زِينَتَكُمْ عِنْدَ كُلِّ مَسْجِدٍ:

" اى فرزندان آدم! زينت خود را به هنگام رفتن به مسجد برگيريد" (اعراف- 31).

چگونه اين دو گروه از آيات با هم سازگار است؟! در پاسخ بايد به اين نكته توجه داشت كه هدف در آيات مورد بحث شكستن ارزشهاى دروغين است، هدف اين است كه مقياس شخصيت انسانها را ثروت و زينت آنها نشمارند، نه اينكه امكانات مادى بد چيزى است، مهم اين است كه به آنها به صورت يك ابزار نگاه شود نه يك هدف متعالى و نهايى.

وانگهى اينها در صورتى ارزش دارد كه در حد معقول و شايسته و خالى از هر گونه اسراف و تبذير باشد، نه ساختن كاخهايى از طلا و نقره و گرد آوردن‌