است كه حتى بيگانگان از اسلام نيز روى آن تاكيد و تمجيد كرده‌اند.

به عنوان نمونه" جرجى زيدان" در تاريخ تمدن خود چنين مى‌گويد:

" اسلام به بردگان فوق العاده مهربان است پيغمبر اسلام ص در باره بردگان سفارش بسيار نموده، از آن جمله مى‌فرمايد:" كارى كه برده تاب آن را ندارد به او واگذار نكنيد، و هر چه خودتان مى‌خوريد به او بدهيد".

در جاى ديگر مى‌فرمايد:" به بندگان خود كنيز و غلام نگوئيد، بلكه آنها را" پسرم" و" دخترم" خطاب كنيد! قرآن نيز در باره بردگان سفارش جالبى كرده و مى‌گويد:" خدا را بپرستيد، براى او شريك مگيريد، با پدر و مادر و خويشان و يتيمان و بينوايان همسايگان نزديك و دور و دوستان، و آوارگان، و بردگان جز نيكوكارى رفتارى نداشته باشيد، خداوند از خودپسندى بيزار است" [1]

ماده پنجم- بدترين كار انسان‌فروشى است!

اصولا در اسلام خريد و فروش بردگان يكى از منفورترين معاملات است تا آنجا كه در حديثى از پيغمبر اكرم ص آمده است:

شر الناس من باع الناس!

" بدترين مردم كسى است كه انسانها را بفروشد" [2] همين تعبير كافى است كه نظر نهايى اسلام را در مورد بردگان روشن سازد و نشان دهد جهت‌گيرى برنامه‌هاى اسلامى به كدام سو است.

و از اين جالبتر اين كه يكى از گناهان نابخشودنى در اسلام سلب آزادى و حريت از انسانها و تبديل آنها به يك متاع است، چنان كه در حديثى از پيغمبر گرامى اسلام ص آمده است:

ان اللَّه تعالى غافر كل ذنب الا من جحد مهرا، او اغتصب اجيرا اجره، او باع رجلا حرا:

" خداوند هر گناهى را

[1] تاريخ تمدن جلد 4 صفحه 54.

[2] مستدرك جلد 2 كتاب تجارت باب 19 حديث 1.