نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 20 صفحه : 465
ولى از آنجا كه يارى كردن يكديگر
نبايد از مسير عدالت خارج شود، و به انتقامجويى، و كينهتوزى، و تجاوز از حد
منتهى گردد، در آيه بعد فورا آن را مشروط ساخته، مىافزايد: توجه داشته
باشيد" كيفر بدى مجازاتى همانند آن است" (وَ جَزاءُ سَيِّئَةٍ سَيِّئَةٌ مِثْلُها).
مبادا به خاطر اينكه بعضى از دوستان شما مورد ستم واقع شدهاند از حد
بگذرانيد، و خود مبدل به افراد ظالمى شويد، به خصوص اينكه در جوامعى همچون جامعه
عرب در آغاز اسلام احتمال تجاوز از حد به هنگام پاسخ گفتن به ظلم احتمال قابل توجهى
بوده، و مىبايست حساب يارى مظلوم از انتقامجويى جدا شود.
البته كار ظالم بايد" سيئه" و بدى ناميده شود، اما كيفر او
مسلما" سيئه" نيست، و اگر در آيه از آن تعبير به" سيئه" شده،
در واقع به خاطر قرينه مقابله است، يا اينكه از ديدگاه ظالم كه مجازات
مىشود" سيئه" مىباشد، اين احتمال نيز وجود دارد كه تعبير از آن
به" سيئه" به خاطر اين است كه مجازات آزار و ايذاء است و آزار و ايذاء
ذاتا بد است، هر چند به هنگام قصاص و كيفر ظالم كار خوبى محسوب مىشود.
اين شبيه تعبيرى است كه در آيه 194 سوره بقره آمده است: فَمَنِ اعْتَدى عَلَيْكُمْ فَاعْتَدُوا عَلَيْهِ بِمِثْلِ
مَا اعْتَدى عَلَيْكُمْ وَ اتَّقُوا اللَّهَ:" هر كس به شما تعدى كند به مانند آن بر او تعدى كنيد، و از خدا
بپرهيزيد (و زياده روى نكنيد).
ولى به هر حال اين تعبير مىتواند مقدمهاى باشد براى دستور عفو كه در جمله بعد
آمده، گويى مىفرمايد: مجازات هر چه باشد يك نوع آزار است، و اگر طرف پشيمان شده
باشد شايسته عفو است.
در اين گونه موارد عفو كنيد چرا كه" هر كس عفو و اصلاح كند اجر و
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 20 صفحه : 465