خير و محبت مى‌باشد.

6- هنگامى كه به جمله" إِنَّ اللَّهَ يَغْفِرُ الذُّنُوبَ‌" مى‌رسيم كه با حرف تاكيد آغاز شده و كلمه" الذنوب" (جمع با الف و لام) همه گناهان را بدون استثنا در بر مى‌گيرد سخن اوج مى‌گيرد و درياى رحمت مواج مى‌شود.

7- هنگامى كه" جميعا" به عنوان تاكيد ديگرى بر آن افزوده مى‌شود اميدوارى به آخرين مرحله مى‌رسد.

8 و 9- توصيف خداوند به" غفور" و" رحيم" كه دو وصف از اوصاف اميد بخش پروردگار است در پايان آيه جايى براى كمترين ياس و نوميدى باقى نمى‌گذارد.

آرى به همين دليل آيه فوق گسترده‌ترين آيات قرآن است كه شمول آن هر گونه گناه را در بر مى‌گيرد، و نيز به همين دليل از اميدبخش‌ترين آيات قرآن مجيد محسوب مى‌شود.

و به راستى از كسى كه درياى لطفش بيكران و شعاع فيضش نامحدود است جز اين انتظارى نمى‌توان داشت.

از كسى كه" رحمتش بر غضبش پيشى گرفته" و بندگان را براى رحمت آفريده، نه براى خشم و عذاب، غير از اين چشم‌داشتى نيست.

چه خداوند رحيم و مهربانى و چه پروردگار پر مهر و محبتى!! در اينجا دو مساله فكر مفسران را به خود مشغول ساخته كه اتفاقا راه حل آن در خود آيه و آيات بعد نهفته است.

نخست اينكه: آيا عموميت آيه همه گناهان حتى شرك و گناهان كبيره ديگر را فرا مى‌گيرد؟ اگر چنين است پس چرا در آيه 48 سوره نساء شرك از گناهان قابل بخشش استثناء شده است؟" إِنَّ اللَّهَ لا يَغْفِرُ أَنْ يُشْرَكَ بِهِ وَ يَغْفِرُ ما دُونَ ذلِكَ لِمَنْ يَشاءُ:" خداوند شرك را نمى‌بخشد، اما كمتر از آن را براى‌