نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 19 صفحه : 394
در حديثى كه در علل الشرائع از امام باقر ع و همچنين در كتاب كافى از آن حضرت
نقل شده مىخوانيم: كه آيه فوق (أَمَّنْ
هُوَ قانِتٌ آناءَ اللَّيْلِ) به نماز شب
تفسير شده است [1] روشن
است اين تفسير مانند بسيارى از تفاسير ديگرى كه در ذيل آيات مختلف قرآن بيان شده
از قبيل بيان مصداق روشن است و مفهوم آيه را محدود به نماز شب نمىكند.
در دنباله آيه پيامبر را مخاطب ساخته مىفرمايد:" بگو آيا كسانى كه
مىدانند با كسانى كه نمىدانند يكسانند"؟! (قُلْ هَلْ يَسْتَوِي الَّذِينَ يَعْلَمُونَ وَ الَّذِينَ لا
يَعْلَمُونَ).
نه يكسان نيستند" تنها صاحبان فكر و مغز متذكر مىشوند" (إِنَّما يَتَذَكَّرُ أُولُوا الْأَلْبابِ).
گر چه سؤال فوق سؤالى است وسيع و گسترده، و مقايسهاى است آشكار ميان آگاهان و
ناآگاهان، و عالمان و جاهلان، ولى نظر به اينكه قبل از ذكر اين سؤال، سؤال ديگرى
در مورد نابرابرى مشركان با مؤمنان شب زندهدار مطرح شده، سؤال دوم بيشتر به همين
مساله اشاره مىكند، يعنى آيا كسانى كه مىدانند آن مشركان لجوج و كوردل با اين
مؤمنان پاك و روشن ضمير و مخلص نابرابرند با كسانى كه از اين واقعيت روشن آگاه
نيستند مساويند؟
به هر حال اين جمله كه با استفهام انكارى شروع شده، و جزء شعارهاى اساسى اسلام
است عظمت مقام علم و عالمان را در برابر جاهلان روشن مىسازد، و از آنجا كه اين
نابرابرى به صورت مطلق ذكر شده، معلوم مىشود اين دو گروه نه در پيشگاه خدا
يكسانند، و نه در نظر خلق آگاه، نه در دنيا در يك صف قرار