و انسان مى‌خواهد در عين عفو، حفظ ظاهر قانون را نيز بكند، و گرنه در مواردى كه استحقاق عفو نباشد هرگز چنين كارى مجاز نيست‌ [1] و بالآخره در آخرين جمله از آيات مورد بحث كه در واقع عصاره‌اى است از آغاز و پايان اين داستان مى‌فرمايد:" ما او را صابر و شكيبا يافتيم، چه بنده خوبى بود ايوب كه بسيار بازگشت‌كننده به سوى ما بود" (إِنَّا وَجَدْناهُ صابِراً نِعْمَ الْعَبْدُ إِنَّهُ أَوَّابٌ‌).

ناگفته پيداست كه دعاى او به درگاه خدا، و تقاضاى دفع وسوسه‌هاى شيطان، و رنج و محنت و بيمارى، منافات با مقام صبر و شكيبايى ندارد، آن هم بعد از هفت سال يا به روايتى هيجده سال با درد و بيمارى و فقر و نادارى ساختن و تحمل كردن و شاكر بودن.

قابل توجه اينكه در اين جمله، حضرت ايوب به سه وصف مهم توصيف شده است كه در هر كس باشد انسان كاملى است:

1- مقام عبوديت 2- صبر و شكيبايى و استقامت 3- بازگشت پى در پى به سوى خدا.

نكته‌ها:

1- درسهاى مهمى از داستان ايوب‌

با اينكه مجموع سرگذشت اين پيامبر شكيبا تنها در چهار آيه اين سوره آمده، اما همين مقدار كه قرآن بيان داشته الهام‌بخش حقايق مهمى است:

الف: آزمون الهى آن قدر وسيع و گسترده است كه حتى انبياء بزرگ با شديدترين و سخت‌ترين آزمايشها آزموده مى‌شوند، چرا كه طبيعت زندگى اين‌

[1] نظير اين معنى در باب حدود اسلامى و اجراى آن در مورد بيماران خطاكار نيز آمده است (كتاب الحدود ابواب حد الزنا).